22:1 Լաւ է անուն բարի քան զմեծութիւն բազում, եւ քան զարծաթ եւ զոսկի` շնորհք բարիք:
|
22:1 A [good] name [is] rather to be chosen than great riches, [and] loving favour rather than silver and gold:
|
22:2 Մեծատուն եւ աղքատ միմեանց պատահեցին, [338]երկոցունց այցելութիւն առնէ Տէր:
|
22:2 The rich and poor meet together: the LORD [is] the maker of them all:
|
22:3 Խորագիտի տեսեալ զչարագործն պատժեալ` հաստատութեամբ խրատէ զանձն, եւ անմտաց անցեալ առ նոքօք վնասեցան:
|
22:3 A prudent [man] foreseeth the evil, and hideth himself: but the simple pass on, and are punished:
|
22:4 Սկիզբն իմաստութեան երկեւղ Տեառն, եւ`` մեծութիւն եւ փառք եւ կեանք:
|
22:4 By humility [and] the fear of the LORD [are] riches, and honour, and life:
|
22:5 Տատասկ եւ որոգայթ ի ճանապարհս թիւրաց, իսկ որ զգոյշ կայ անձին իւրում` մերժեսցի ի նոցանէ:
|
22:5 Thorns [and] snares [are] in the way of the froward: he that doth keep his soul shall be far from them:
|
22:6 [339]Նորոգումն երիտասարդի ըստ ճանապարհաց իւրոց``. նա` եւ յորժամ ծերասցի` ոչ [340]մերժեսցի ի նոցանէ:
|
22:6 Train up a child in the way he should go: and when he is old, he will not depart from it:
|
22:7 Աղքատք տիրեսցեն մեծատանց, եւ ծառայք տերանց իւրեանց փոխ տայցեն:
|
22:7 The rich ruleth over the poor, and the borrower [is] servant to the lender:
|
22:8 Որ սերմանէ զանզգամութիւն` հնձեսցէ զչարիս, եւ [341]զհարուածս գործոց իւրոց բովանդակեսցէ:
|
22:8 He that soweth iniquity shall reap vanity: and the rod of his anger shall fail:
|
22:9 Զայր զուարթ եւ զառատ սիրէ Աստուած. որ ողորմի տնանկի` ինքն կերակրեսցի, զի յիւրմէ հացէ անտի ետ տնանկի: Զյաղթութիւն եւ զպատիւ ստանայ որ տայ կաշառ, բայց զոգիս առողացն սպանանէ:
|
22:9 He that hath a bountiful eye shall be blessed; for he giveth of his bread to the poor:
|
22:10 Հան զժանտն յատենէ` եւ ելցէ ընդ նմա եւ հակառակութիւն. զի յորժամ նստիցի յատենի` զամենեսեան անարգէ:
|
22:10 Cast out the scorner, and contention shall go out; yea, strife and reproach shall cease:
|
22:11 Սիրէ Տէր զսիրտ սուրբ, եւ ընդունելի են նմա ամենայն անարատք. շրթամբք հովուէ թագաւոր:
|
22:11 He that loveth pureness of heart, [for] the grace of his lips the king [shall be] his friend:
|
22:12 Աչք Տեառն պահեն զհանճար. եւ անգոսնէ [342]զբանս անօրէն:
|
22:12 The eyes of the LORD preserve knowledge, and he overthroweth the words of the transgressor:
|
22:13 Պատճառս դնէ վատ եւ ասէ. Առեւծ ունի զճանապարհս, եւ զանցս հրապարակաց սպանողք:
|
22:13 The slothful [man] saith, [There is] a lion without, I shall be slain in the streets:
|
22:14 Գուբ խոր է բերան [343]անօրինի, եւ ատեցեալն ի Տեառնէ անկցի ի նա: [344]Են ճանապարհք չարք` առաջի առն, եւ ոչ սիրէ դառնալ ի նոցանէ. բայց դառնալ պարտ է ի թեւր եւ ի չար ճանապարհէ:
|
22:14 The mouth of strange women [is] a deep pit: he that is abhorred of the LORD shall fall therein:
|
22:15 Անմտութիւն բորբոքեալ ի սիրտ երիտասարդի, գաւազան եւ խրատ հեռի է ի նմանէ:
|
22:15 Foolishness [is] bound in the heart of a child; [but] the rod of correction shall drive it far from him:
|
22:16 Որ զրպարտէ զաղքատ` բազում առնէ իւր չարիս, եւ որ տայ մեծատան կարօտութեամբ:
|
22:16 He that oppresseth the poor to increase his [riches, and] he that giveth to the rich, [shall] surely [come] to want:
|
22:17 Բանից իմաստնոց մատո զունկն քո, եւ լուր բանից իմոց եւ հաստատեա զսիրտս քո` զի գիտասցես զնոսա, թէ բարի են:
|
22:17 Bow down thine ear, and hear the words of the wise, and apply thine heart unto my knowledge:
|
22:18 եւ եթէ արկցես զնոսա ի սրտի քում, եւ զուարճասցին միանգամայն ի շրթունս քո:
|
22:18 For [it is] a pleasant thing if thou keep them within thee; they shall withal be fitted in thy lips:
|
22:19 Զի եղիցի յոյս քո ի Տէր, եւ ցուցցէ քեզ զճանապարհս իւր:
|
22:19 That thy trust may be in the LORD, I have made known to thee this day, even to thee:
|
22:20 Եւ դու գրեա զնոսա յանձին քում երեքկին, ի խորհուրդս եւ ի գիտութիւն եւ ի հանճար:
|
22:20 Have not I written to thee excellent things in counsels and knowledge:
|
22:21 Ահաւասիկ ուսուցանեմ քեզ զբանս ճշմարիտս եւ զգիտութիւն. հնազանդ լինել պատասխանի տալոյ զբանս ճշմարտութեան որոց մատչիցին առ քեզ:
|
22:21 That I might make thee know the certainty of the words of truth; that thou mightest answer the words of truth to them that send unto thee:
|
22:22 Մի՛ հարստահարեր զտնանկն, քանզի աղքատ է. եւ մի՛ անարգեր զտնանկն ի դրունս:
|
22:22 Rob not the poor, because he [is] poor: neither oppress the afflicted in the gate:
|
22:23 զի Տէր դատի զդատաստանս նորա, եւ [345]փրկեսցէ անկապուտ զանձն քո:
|
22:23 For the LORD will plead their cause, and spoil the soul of those that spoiled them:
|
22:24 Մի՛ լինիր ընկեր առն բարկացողի, եւ ընդ [346]բարեկամի զայրացողի մի՛ բնակեր:
|
22:24 Make no friendship with an angry man; and with a furious man thou shalt not go:
|
22:25 գուցէ ուսանիցիս զճանապարհս նորա, եւ առնուցուս խեղդ ընդ անձն քո:
|
22:25 Lest thou learn his ways, and get a snare to thy soul:
|
22:26 [347]Մի՛ տար զանձն քո յերաշխաւորութիւն` ակն առեալ երեսաց:
|
22:26 Be not thou [one] of them that strike hands, [or] of them that are sureties for debts:
|
22:27 զի եթէ ոչ ունիցիս ուստի հատուցանիցես, [348]եւ առնուցուն զանկողինսն որ ընդ կողիւք քովք կայցեն:
|
22:27 If thou hast nothing to pay, why should he take away thy bed from under thee:
|
22:28 Մի՛ փոխեր զսահմանս յաւիտենականս զոր եդին հարք քո:
|
22:28 Remove not the ancient landmark, which thy fathers have set:
|
22:29 [349]Զայր շոյտ եւ զգոյշ ի գործ իւր` թագաւորաց առաջի պարտ է կացուցանել, եւ ոչ կացուցանել առաջի արանց խօթասրտաց:
|
22:29 Seest thou a man diligent in his business? he shall stand before kings; he shall not stand before mean:
|