Գ Մակաբայեցիներ / 3 Maccabees - 4 |

Text:
< PreviousԳ Մակաբայեցիներ - 4 3 Maccabees - 4Next >


tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
Высылка иудеев в Александрию, заточение их в тюрьмы и перепись (1–16).
4:14:1: Եւ հրովարտակն՝ արքունի օրինակ զա՛յս գրեցաւ։ Բայց ընդ ամենայն տեղիս ուր եւ հասանէր հրաման հրովարտակին, գաւառակոյտ քաղաքաժողով ուրախութիւն լինէր հեթանոսացն, մեծաւ ցնծութեամբ եւ ուրախութեամբ, զառագաստեալ խորամանգ նենգութեամբ զոխութիւն խորհրդոցն գաղտնեաց՝ յայտնութեամբ համարձակութեամբ զթշնամութիւն ցուցանէին[6468]։ [6468] Յօրինակին պակասէր. Եւ հրովարտակն արքունի օրինակ զայս։
1 Արքունի հրովարտակն, ահա, գրուել էր այս ձեւով: Հրովարտակի հրամանը որտեղ էլ որ հասնում էր, հեթանոսները հաւաքւում էին գաւառներում ու քաղաքներում եւ մեծ ուրախութիւն անում, որովհետեւ խորամանկ նենգութեամբ թաքցրած իրենց ոխակալութիւնը այլեւս բացայայտօրէն ու համարձակութեամբ էին ցոյց տալիս:
Եւ հրովարտակն` արքունի օրինակ զա՛յս գրեցաւ: Բայց ընդ ամենայն տեղիս ուր եւ հասանէր հրաման հրովարտակին, գաւառակոյտ քաղաքաժողով ուրախութիւն լինէր հեթանոսացն, մեծաւ ցնծութեամբ եւ ուրախութեամբ, զառագաստեալ խորամանգ նենգութեամբ զոխութիւն խորհրդոցն գաղտնեաց` յայտնութեամբ համարձակութեամբ զթշնամութիւն ցուցանէին[47]:

4:1: Եւ հրովարտակն՝ արքունի օրինակ զա՛յս գրեցաւ։ Բայց ընդ ամենայն տեղիս ուր եւ հասանէր հրաման հրովարտակին, գաւառակոյտ քաղաքաժողով ուրախութիւն լինէր հեթանոսացն, մեծաւ ցնծութեամբ եւ ուրախութեամբ, զառագաստեալ խորամանգ նենգութեամբ զոխութիւն խորհրդոցն գաղտնեաց՝ յայտնութեամբ համարձակութեամբ զթշնամութիւն ցուցանէին[6468]։
[6468] Յօրինակին պակասէր. Եւ հրովարտակն արքունի օրինակ զայս։
1 Արքունի հրովարտակն, ահա, գրուել էր այս ձեւով: Հրովարտակի հրամանը որտեղ էլ որ հասնում էր, հեթանոսները հաւաքւում էին գաւառներում ու քաղաքներում եւ մեծ ուրախութիւն անում, որովհետեւ խորամանկ նենգութեամբ թաքցրած իրենց ոխակալութիւնը այլեւս բացայայտօրէն ու համարձակութեամբ էին ցոյց տալիս:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:14:1 Везде, куда приходило это повеление, у язычников учреждались народные пиршества с радостными кликами, как будто закореневшая издавна в душе вражда теперь обнаружилась дерзновенно.
4:1 πάντῃ παντη in every way δέ δε though; while ὅπου οπου where προσέπιπτεν προσπιπτω fall against / at the feet τοῦτο ουτος this; he τὸ ο the πρόσταγμα προσταγμα introduce; establish τοῖς ο the ἔθνεσιν εθνος nation; caste εὐωχία ευωχια with; amid ἀλαλαγμῶν αλαλαγμος and; even χαρᾶς χαρα joy ὡς ως.1 as; how ἂν αν perhaps; ever τῆς ο the προκατεσκιρωμένης προκατασκιρροομαι he; him πάλαι παλαι long ago κατὰ κατα down; by διάνοιαν διανοια mind; intention μετὰ μετα with; amid παρρησίας παρρησια candor; candidly νῦν νυν now; present ἐκφαινομένης εκφαινω hatred
In every place, then, where this decree arrived, a feast at public expense was arranged for the Gentiles with shouts and gladness, for the inveterate enmity which had long ago been in their minds was now made evident and outspoken:

4:1 Везде, куда приходило это повеление, у язычников учреждались народные пиршества с радостными кликами, как будто закореневшая издавна в душе вражда теперь обнаружилась дерзновенно.
4:1
πάντῃ παντη in every way
δέ δε though; while
ὅπου οπου where
προσέπιπτεν προσπιπτω fall against / at the feet
τοῦτο ουτος this; he
τὸ ο the
πρόσταγμα προσταγμα introduce; establish
τοῖς ο the
ἔθνεσιν εθνος nation; caste
εὐωχία ευωχια with; amid
ἀλαλαγμῶν αλαλαγμος and; even
χαρᾶς χαρα joy
ὡς ως.1 as; how
ἂν αν perhaps; ever
τῆς ο the
προκατεσκιρωμένης προκατασκιρροομαι he; him
πάλαι παλαι long ago
κατὰ κατα down; by
διάνοιαν διανοια mind; intention
μετὰ μετα with; amid
παρρησίας παρρησια candor; candidly
νῦν νυν now; present
ἐκφαινομένης εκφαινω hatred
ru▾ LXX-gloss▾
4:24:2: Եւ քաջացն սո՛ւգ անհնարին՝ եւ գերարտօսրալից գոչմամբ եռանդն ՚ի վե՛ր հասեալ զսիրտս ճմլէր։ Յանկարծակի հրամանն դառնութեան որ ՚ի սատակումն զամենեսեան առ հասարակ հրաւիրէր[6469]։ [6469] Ոմանք. Եռանդն ՚ի վերայ հասեալ։
2 Քաջերի խոր սուգը յորդառատ արցունքներով էր արտայայտւում, սիրտ էր ճմլում, որովհետեւ յանկարծ տրւում էր մի խիստ հրաման, որով կոչ էին անում առհասարակ բոլորին սպանել:
Եւ քաջացն սո՛ւգ անհնարին` եւ գերարտօսրալից գոչմամբ եռանդն ՛ի վե՛ր հասեալ զսիրտս ճմլէր: Յանկարծակի հրամանն դառնութեան որ ՛ի սատակումն զամենեսեան առ հասարակ հրաւիրէր[48]:

4:2: Եւ քաջացն սո՛ւգ անհնարին՝ եւ գերարտօսրալից գոչմամբ եռանդն ՚ի վե՛ր հասեալ զսիրտս ճմլէր։ Յանկարծակի հրամանն դառնութեան որ ՚ի սատակումն զամենեսեան առ հասարակ հրաւիրէր[6469]։
[6469] Ոմանք. Եռանդն ՚ի վերայ հասեալ։
2 Քաջերի խոր սուգը յորդառատ արցունքներով էր արտայայտւում, սիրտ էր ճմլում, որովհետեւ յանկարծ տրւում էր մի խիստ հրաման, որով կոչ էին անում առհասարակ բոլորին սպանել:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:24:2 А у Иудеев началась неутешная скорбь, горький плач и рыдание; ибо жгли сердце достигавшие со всех сторон стоны оплакивающих неожиданную, внезапно определенную им погибель.
4:2 τοῖς ο the δὲ δε though; while Ιουδαίοις ιουδαιος Judean ἄληκτον αληκτος sadness ἦν ειμι be καὶ και and; even πανόδυρτος πανοδυρτος with; amid δακρύων δακρυ tear βοὴ βοη scream στεναγμοῖς στεναγμος groaning πεπυρωμένης πυροω fire; refine πάντοθεν παντοθεν all over; from every side αὐτῶν αυτος he; him τῆς ο the καρδίας καρδια heart ὀλοφυρομένων ολοφυρομαι the ἀπροσδόκητον απροσδοκητος all of a sudden αὐτοῖς αυτος he; him ἐπικριθεῖσαν επικρινω adjudicate ὀλεθρίαν ολεθρια destruction; ruin
But among the Jews there was incessant mourning, lamentation, and tearful cries; everywhere their hearts were burning, and they groaned because of the unexpected destruction that had suddenly been decreed for them:

4:2 А у Иудеев началась неутешная скорбь, горький плач и рыдание; ибо жгли сердце достигавшие со всех сторон стоны оплакивающих неожиданную, внезапно определенную им погибель.
4:2
τοῖς ο the
δὲ δε though; while
Ιουδαίοις ιουδαιος Judean
ἄληκτον αληκτος sadness
ἦν ειμι be
καὶ και and; even
πανόδυρτος πανοδυρτος with; amid
δακρύων δακρυ tear
βοὴ βοη scream
στεναγμοῖς στεναγμος groaning
πεπυρωμένης πυροω fire; refine
πάντοθεν παντοθεν all over; from every side
αὐτῶν αυτος he; him
τῆς ο the
καρδίας καρδια heart
ὀλοφυρομένων ολοφυρομαι the
ἀπροσδόκητον απροσδοκητος all of a sudden
αὐτοῖς αυτος he; him
ἐπικριθεῖσαν επικρινω adjudicate
ὀλεθρίαν ολεθρια destruction; ruin
ru▾ LXX-gloss▾
4:34:3: Քանզի զի՞նչ օրէնք կամ քաղաք, կամ բնա՛ւ ամենեւին տեղի բնակեալ մարդկամբ, կամ ո՞ր անցք փողոցաց ընդ ամենայն քաղաքս, որ ո՛չ գուժիւ աղաղակաւ կոծով ՚ի վերայ նոցա չէին լցեալ ճչելով[6470]։ [6470] Ոմանք. Կամ բնակութիւն բնաւ տեղի մարդկան, կամ ո՞ր անցք։
3 Չկար մի գաւառ կամ քաղաք, մարդաբնակ մի վայր, բոլոր քաղաքներում մի փողոց, որ գոյժի աղաղակով ու կոծով լցուած չլինէր,
Քանզի զի՞նչ օրէնք կամ քաղաք, կամ բնա՛ւ ամենեւին տեղի բնակեալ մարդկամբ, կամ ո՞ր անցք փողոցաց ընդ ամենայն քաղաքս, որ ո՛չ գուժիւ աղաղակաւ կոծով ՛ի վերայ նոցա չէին լցեալ ճչելով[49]:

4:3: Քանզի զի՞նչ օրէնք կամ քաղաք, կամ բնա՛ւ ամենեւին տեղի բնակեալ մարդկամբ, կամ ո՞ր անցք փողոցաց ընդ ամենայն քաղաքս, որ ո՛չ գուժիւ աղաղակաւ կոծով ՚ի վերայ նոցա չէին լցեալ ճչելով[6470]։
[6470] Ոմանք. Կամ բնակութիւն բնաւ տեղի մարդկան, կամ ո՞ր անցք։
3 Չկար մի գաւառ կամ քաղաք, մարդաբնակ մի վայր, բոլոր քաղաքներում մի փողոց, որ գոյժի աղաղակով ու կոծով լցուած չլինէր,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:34:3 Какая область или город, или какое обитаемое место, или какие дороги не наполнились их плачем и воплями?
4:3 τίς τις.1 who?; what? νομὸς νομος.1 law ἢ η or; than πόλις πολις city ἢ η or; than τίς τις.1 who?; what? τὸ ο the σύνολον συνολος place; locality ἢ η or; than τίνες τις.1 who?; what? ἀγυιαὶ αγυια lamentation καὶ και and; even γόων γοος in; on αὐτοῖς αυτος he; him οὐκ ου not ἐνεπιπλῶντο εμπιπλημι fill in; fill up
What district or city, or what habitable place at all, or what streets were not filled with mourning and wailing for them:

4:3 Какая область или город, или какое обитаемое место, или какие дороги не наполнились их плачем и воплями?
4:3
τίς τις.1 who?; what?
νομὸς νομος.1 law
η or; than
πόλις πολις city
η or; than
τίς τις.1 who?; what?
τὸ ο the
σύνολον συνολος place; locality
η or; than
τίνες τις.1 who?; what?
ἀγυιαὶ αγυια lamentation
καὶ και and; even
γόων γοος in; on
αὐτοῖς αυτος he; him
οὐκ ου not
ἐνεπιπλῶντο εμπιπλημι fill in; fill up
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
3. «Какая область…», τις νομός. Νομός — нарицательное имя для обозначения округов или уездов, на которые делился Египет.
4:44:4: Զի ա՛յսպէս մեծաւ սաստիւ դառնութեամբ, եւ անողորմ հրամանաւ զազգն ընտրեալ ՚ի քաղաքաց քաղաքաց ժողովեալ յուղարկէին ՚ի ձեռն զօրավարաց գաւառացն, զի արտաքոյ բնակութեան ՚ի տար պայման հրամանին տարապարտուց մեռանել։ Եւ ա՛յնչափ աղէտ տարակուսի էր ՚ի վերայ անհնարին վշտացն, մինչեւ սիրտն ոխակալ եւ ակն նախանձալից՝ վասն հաւասար գթոյն յա՛յն ողորմ տեսիլ չարչարանաց մարդկանն, արտասուք քամէին։ Զի յանկարծակի զթշուառութեան ճանապարհօքն[6471]՝ [6471] Ոմանք յաւելուածով. Զի այնպէս մեծաւ սաստիկ դառ՛՛... ՚ի ձեռն զօրավարաց քաղաքացն եւ գաւառաց... գթոյն յանողորմ տեսիլ չարչարանաց մարդկան արտասուօք քամէին, զյանկարծա՛՛։ ՚Ի լուս՛՛. ՚Ի տալ պայման հրա՛՛. համաձայն բազմաց ՚ի բնաբ՛՛։
4 որովհետեւ խիստ դաժան ու անողոք հրամանի համաձայն, գաւառների հրամանատարները զանազան քաղաքներից տեղահան էին անում ընտրեալ ազգի զաւակներին, որպէսզի, ըստ այդ հրամանի, բնակավայրերից դուրս իզուր տեղը մեռնեն: Աղէտալի տառապանքներն ու խոր վշտերը այնքան ծանր էին, որ չարչարանքների այս ողորմելի տեսարանը մինչեւ անգամ ոխակալ սրտի, վրէժխնդիր ոգու տէր մարդկանց աչքերից արտասուք էր քամում,
Զի ա՛յսպէս մեծաւ սաստիւ դառնութեամբ, եւ անողորմ հրամանաւ զազգն ընտրեալ ՛ի քաղաքաց քաղաքաց ժողովեալ յուղարկէին ՛ի ձեռն զօրավարաց գաւառացն, զի արտաքոյ բնակութեան ՛ի տար պայման հրամանին տարապարտուց մեռանել: Եւ ա՛յնչափ աղէտ տարակուսի էր ՛ի վերայ անհնարին վշտացն, մինչեւ սիրտն ոխակալ եւ ակն նախանձալից` վասն հաւասար գթոյն յա՛յն ողորմ տեսիլ չարչարանաց մարդկանն, արտասուք քամէին: Զի յանկարծակի զթշուառութեան ճանապարհօքն[50]:

4:4: Զի ա՛յսպէս մեծաւ սաստիւ դառնութեամբ, եւ անողորմ հրամանաւ զազգն ընտրեալ ՚ի քաղաքաց քաղաքաց ժողովեալ յուղարկէին ՚ի ձեռն զօրավարաց գաւառացն, զի արտաքոյ բնակութեան ՚ի տար պայման հրամանին տարապարտուց մեռանել։ Եւ ա՛յնչափ աղէտ տարակուսի էր ՚ի վերայ անհնարին վշտացն, մինչեւ սիրտն ոխակալ եւ ակն նախանձալից՝ վասն հաւասար գթոյն յա՛յն ողորմ տեսիլ չարչարանաց մարդկանն, արտասուք քամէին։ Զի յանկարծակի զթշուառութեան ճանապարհօքն[6471]՝
[6471] Ոմանք յաւելուածով. Զի այնպէս մեծաւ սաստիկ դառ՛՛... ՚ի ձեռն զօրավարաց քաղաքացն եւ գաւառաց... գթոյն յանողորմ տեսիլ չարչարանաց մարդկան արտասուօք քամէին, զյանկարծա՛՛։ ՚Ի լուս՛՛. ՚Ի տալ պայման հրա՛՛. համաձայն բազմաց ՚ի բնաբ՛՛։
4 որովհետեւ խիստ դաժան ու անողոք հրամանի համաձայն, գաւառների հրամանատարները զանազան քաղաքներից տեղահան էին անում ընտրեալ ազգի զաւակներին, որպէսզի, ըստ այդ հրամանի, բնակավայրերից դուրս իզուր տեղը մեռնեն: Աղէտալի տառապանքներն ու խոր վշտերը այնքան ծանր էին, որ չարչարանքների այս ողորմելի տեսարանը մինչեւ անգամ ոխակալ սրտի, վրէժխնդիր ոգու տէր մարդկանց աչքերից արտասուք էր քամում,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:44:4 Жестоко и без всякой жалости они были вместе высылаемы властями каждого города, так что при виде этой необыкновенной кары и некоторые из врагов, смотря на общее страдание и помышляя о неведомой превратности жизни, оплакивали злополучнейшее их изгнание.
4:4 οὕτως ουτως so; this way γὰρ γαρ for μετὰ μετα with; amid πικρίας πικρια bitterness ἀνοίκτου ανοικτος soul ὑπὸ υπο under; by τῶν ο the κατὰ κατα down; by πόλιν πολις city στρατηγῶν στρατηγος general ὁμοθυμαδὸν ομοθυμαδον unanimously; with one accord ἐξαπεστέλλοντο εξαποστελλω send forth ὥστε ωστε as such; that ἐπὶ επι in; on ταῖς ο the ἐξάλλοις εξαλλος castigation; vengeance καί και and; even τινας τις anyone; someone τῶν ο the ἐχθρῶν εχθρος hostile; enemy λαμβάνοντας λαμβανω take; get πρὸ προ before; ahead of τῶν ο the ὀφθαλμῶν οφθαλμος eye; sight τὸν ο the κοινὸν κοινος common; vulgar ἔλεον ελεος mercy καὶ και and; even λογιζομένους λογιζομαι account; count τὴν ο the ἄδηλον αδηλος unclear; unseen τοῦ ο the βίου βιος livelihood; lifestyle καταστροφὴν καταστροφη catastrophe δακρύειν δακρυω shed tears αὐτῶν αυτος he; him τὴν ο the δυσάθλιον δυσαθλιος sending away; expulsion
For with such a harsh and ruthless spirit were they being sent off, all together, by the generals in the several cities, that at the sight of their unusual punishments, even some of their enemies, perceiving the common object of pity before their eyes, reflected upon the uncertainty of life and shed tears at the most miserable expulsion of these people:

4:4 Жестоко и без всякой жалости они были вместе высылаемы властями каждого города, так что при виде этой необыкновенной кары и некоторые из врагов, смотря на общее страдание и помышляя о неведомой превратности жизни, оплакивали злополучнейшее их изгнание.
4:4
οὕτως ουτως so; this way
γὰρ γαρ for
μετὰ μετα with; amid
πικρίας πικρια bitterness
ἀνοίκτου ανοικτος soul
ὑπὸ υπο under; by
τῶν ο the
κατὰ κατα down; by
πόλιν πολις city
στρατηγῶν στρατηγος general
ὁμοθυμαδὸν ομοθυμαδον unanimously; with one accord
ἐξαπεστέλλοντο εξαποστελλω send forth
ὥστε ωστε as such; that
ἐπὶ επι in; on
ταῖς ο the
ἐξάλλοις εξαλλος castigation; vengeance
καί και and; even
τινας τις anyone; someone
τῶν ο the
ἐχθρῶν εχθρος hostile; enemy
λαμβάνοντας λαμβανω take; get
πρὸ προ before; ahead of
τῶν ο the
ὀφθαλμῶν οφθαλμος eye; sight
τὸν ο the
κοινὸν κοινος common; vulgar
ἔλεον ελεος mercy
καὶ και and; even
λογιζομένους λογιζομαι account; count
τὴν ο the
ἄδηλον αδηλος unclear; unseen
τοῦ ο the
βίου βιος livelihood; lifestyle
καταστροφὴν καταστροφη catastrophe
δακρύειν δακρυω shed tears
αὐτῶν αυτος he; him
τὴν ο the
δυσάθλιον δυσαθλιος sending away; expulsion
ru▾ LXX-gloss▾
4:54:5: զի երթային տանէին զբազմութիւն ծերակոյտ ալեացն հնացելոց, հիւանդաքայլ ոտիւք տարակուսեա՛լ տկարութեամբ ՚ի հնութեան ժամանակի։ Իսկ որ ա՛րդ եւս նորոգ ամուսնութիւնք ՚ի միմեանս հասեալ թերալից ուրախութեամբ նորասէ՛ր առագաստիցն, չարաչար գուժիւ մերկացեալք, ուղղոյ լինէին[6472]։ [6472] Բազումք. Ուղւոյ լինէին։
5 որովհետեւ թշուառութեան այդ ճանապարհով տանում էին ալեհեր, ծերութիւնից թուլացած եւ կթոտած ոտքերով ծերունիների մի բազմութիւն: Տանում էին նաեւ նորապսակների՝ կիսատ թողնելով նրանց ուրախութիւնը, զրկելով նրանց ամուսնական առագաստից, չարաչար դժբախտութիւն պատճառելով նրանց:
զի երթային տանէին զբազմութիւն ծերակոյտ ալեացն հնացելոց, հիւանդաքայլ ոտիւք տարակուսեա՛լ տկարութեամբ ՛ի հնութեան ժամանակի: Իսկ որ ա՛րդ եւս նորոգ ամուսնութիւնք ՛ի միմեանս հասեալ թերալից ուրախութեամբ նորասէ՛ր առագաստիցն, չարաչար գուժիւ մերկացեալք, ուղղոյ լինէին[51]:

4:5: զի երթային տանէին զբազմութիւն ծերակոյտ ալեացն հնացելոց, հիւանդաքայլ ոտիւք տարակուսեա՛լ տկարութեամբ ՚ի հնութեան ժամանակի։ Իսկ որ ա՛րդ եւս նորոգ ամուսնութիւնք ՚ի միմեանս հասեալ թերալից ուրախութեամբ նորասէ՛ր առագաստիցն, չարաչար գուժիւ մերկացեալք, ուղղոյ լինէին[6472]։
[6472] Բազումք. Ուղւոյ լինէին։
5 որովհետեւ թշուառութեան այդ ճանապարհով տանում էին ալեհեր, ծերութիւնից թուլացած եւ կթոտած ոտքերով ծերունիների մի բազմութիւն: Տանում էին նաեւ նորապսակների՝ կիսատ թողնելով նրանց ուրախութիւնը, զրկելով նրանց ամուսնական առագաստից, չարաչար դժբախտութիւն պատճառելով նրանց:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:54:5 Гнали толпу престарелых, покрытых сединами, сгорбленных от старческой слабости в ногах, и по требованию насильственного изгнания бесстыдно принуждали их к скорейшему шествию.
4:5 ἤγετο αγω lead; pass γὰρ γαρ for γεραιῶν γεραιος multitude; quantity πολιᾷ πολια the ἐκ εκ from; out of τοῦ ο the γήρως γηρας old age νωθρότητα νωθροτης foot; pace ἐπίκυφον επικυφος impulse βιαίας βιαιος violent ἁπάσης απας all at once; everything αἰδοῦς αιδως decency ἄνευ ανευ without πρὸς προς to; toward ὀξεῖαν οξυς sharp καταχρωμένων καταχραομαι abuse πορείαν πορεια travel; journey
For a multitude of gray- headed old men, sluggish and bent with age, was being led away, forced to march at a swift pace by the violence with which they were driven in such a shameful manner:

4:5 Гнали толпу престарелых, покрытых сединами, сгорбленных от старческой слабости в ногах, и по требованию насильственного изгнания бесстыдно принуждали их к скорейшему шествию.
4:5
ἤγετο αγω lead; pass
γὰρ γαρ for
γεραιῶν γεραιος multitude; quantity
πολιᾷ πολια the
ἐκ εκ from; out of
τοῦ ο the
γήρως γηρας old age
νωθρότητα νωθροτης foot; pace
ἐπίκυφον επικυφος impulse
βιαίας βιαιος violent
ἁπάσης απας all at once; everything
αἰδοῦς αιδως decency
ἄνευ ανευ without
πρὸς προς to; toward
ὀξεῖαν οξυς sharp
καταχρωμένων καταχραομαι abuse
πορείαν πορεια travel; journey
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
5-8. Упомянув о бедствии, постигшем иудеев, в общих чертах, писатель дает описание отдельных случаев того, как производилась отсылка иудеев на казнь в Александрию.
4:64:6: Եւ ամրածածուկ քօղաձիգ ծնկասէր հարսունք, վարսս մերկացեալ՝ գո՛յժ առեալ՝ զիւղաթուրմ ցցունսն յանդգնեալ հոլանեալ՝ հող ՚ի գլո՛ւխ տանէին։ Փոխանակ երգոցն ուրախութեան ձայնակի՛ց ընկերօք, անընդե՛լ աշխատութեան տառապանօք, հերարձակ ցտեալք՝ եւ կապեալք ընդ հրապարակսն, մինչ ՚ի նաւացն նաւահանգիստսն բռնութեամբ քարշեալք երթային[6473]։ [6473] Ոմանք. Վարսս մերկացուցեալ... մինչեւ ՚ի նաւացն նաւա՛՛։ Ոսկան. Զիւղաթորմ ցցունսն։
6 Աւանդապահ, քօղածածկ, պարկեշտ հարսները, ի նշան գոյժի, մազերն արձակած, իւղով օծուած մազերի հիւսուածքը համարձակօրէն արձակելով՝ հող էին ածում իրենց գլուխներին: Նրանք ուրախ երգերի ձայնակից ընկեր լինելու փոխարէն ենթարկւում էին իրենց համար անսովոր տառապանքների: Հրապարակներից մինչեւ նաւահանգիստները բռնութեամբ քարշ տալով նրանց՝ տանում էին հերարձակ, բզկտուած ու կապուած:
Եւ ամրածածուկ քօղաձիգ ծնկասէր հարսունք, վարսս մերկացեալ` գո՛յժ առեալ` զիւղաթուրմ ցցունսն յանդգնեալ հոլանեալ` հող ՛ի գլո՛ւխ տանէին: Փոխանակ երգոցն ուրախութեան ձայնակի՛ց ընկերօք, անընդե՛լ աշխատութեան տառապանօք, հերարձակ ցտեալք` եւ կապեալք ընդ հրապարակսն, մինչ ՛ի նաւացն նաւահանգիստսն բռնութեամբ քարշեալք երթային[52]:

4:6: Եւ ամրածածուկ քօղաձիգ ծնկասէր հարսունք, վարսս մերկացեալ՝ գո՛յժ առեալ՝ զիւղաթուրմ ցցունսն յանդգնեալ հոլանեալ՝ հող ՚ի գլո՛ւխ տանէին։ Փոխանակ երգոցն ուրախութեան ձայնակի՛ց ընկերօք, անընդե՛լ աշխատութեան տառապանօք, հերարձակ ցտեալք՝ եւ կապեալք ընդ հրապարակսն, մինչ ՚ի նաւացն նաւահանգիստսն բռնութեամբ քարշեալք երթային[6473]։
[6473] Ոմանք. Վարսս մերկացուցեալ... մինչեւ ՚ի նաւացն նաւա՛՛։ Ոսկան. Զիւղաթորմ ցցունսն։
6 Աւանդապահ, քօղածածկ, պարկեշտ հարսները, ի նշան գոյժի, մազերն արձակած, իւղով օծուած մազերի հիւսուածքը համարձակօրէն արձակելով՝ հող էին ածում իրենց գլուխներին: Նրանք ուրախ երգերի ձայնակից ընկեր լինելու փոխարէն ենթարկւում էին իրենց համար անսովոր տառապանքների: Հրապարակներից մինչեւ նաւահանգիստները բռնութեամբ քարշ տալով նրանց՝ տանում էին հերարձակ, բզկտուած ու կապուած:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:64:6 Отроковицы, только что сочетавшиеся супружеским союзом и вошедшие в брачный чертог, вместо ликования начали плач, посыпали пеплом благоухавшие от мастей волосы, были ведены непокрытыми и вместо брачных песней поднимали общий вопль, будучи мучимы истязаниями иноплеменных. В оковах они открыто влекомы были с насилием, до ввержения в корабль.
4:6 αἱ ο the δὲ δε though; while ἄρτι αρτι this moment; just now πρὸς προς to; toward βίου βιος livelihood; lifestyle κοινωνίαν κοινωνια companionship; contribution γαμικὸν γαμικος against; instead of τέρψεως τερψις partake; share γόους γοος and; even κόνει κονις the μυροβρεχῆ μυροβραχης hairstyle ἀκαλύπτως ακαλυπτως though; while ἀγόμεναι αγω lead; pass θρῆνον θρηνος lament ἀνθ᾿ αντι against; instead of ὑμεναίων υμεναιος unanimously; with one accord ἐξῆρχον εξαρχω as; how ἐσπαραγμέναι σπαρασσω mangle σκυλμοῖς σκυλμος of a foreign nation; outlandish
And young women who had just entered the bridal chamber to share married life exchanged joy for wailing, their myrrh- perfumed hair sprinkled with ashes, and were carried away unveiled, all together raising a lament instead of a wedding song, as they were torn by the harsh treatment of the heathen. In bonds and in public view they were violently dragged along as far as the place of embarkation:

4:6 Отроковицы, только что сочетавшиеся супружеским союзом и вошедшие в брачный чертог, вместо ликования начали плач, посыпали пеплом благоухавшие от мастей волосы, были ведены непокрытыми и вместо брачных песней поднимали общий вопль, будучи мучимы истязаниями иноплеменных. В оковах они открыто влекомы были с насилием, до ввержения в корабль.
4:6
αἱ ο the
δὲ δε though; while
ἄρτι αρτι this moment; just now
πρὸς προς to; toward
βίου βιος livelihood; lifestyle
κοινωνίαν κοινωνια companionship; contribution
γαμικὸν γαμικος against; instead of
τέρψεως τερψις partake; share
γόους γοος and; even
κόνει κονις the
μυροβρεχῆ μυροβραχης hairstyle
ἀκαλύπτως ακαλυπτως though; while
ἀγόμεναι αγω lead; pass
θρῆνον θρηνος lament
ἀνθ᾿ αντι against; instead of
ὑμεναίων υμεναιος unanimously; with one accord
ἐξῆρχον εξαρχω as; how
ἐσπαραγμέναι σπαρασσω mangle
σκυλμοῖς σκυλμος of a foreign nation; outlandish
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
6. «Посыпали пеплом… волосы…» — в знак величайшей скорби и траура. — «До ввержения в корабль…» Иудеи каждой области ведены были, по видимому, до ближайшей пристани на р. Нил, где они и забирались на особые транспорты, спускавшиеся от верховьев к устьям Нила.
4:74:7: Եւ նոցին ամուսինքն՝ տոռն ընդ անձն փոխանակ երիտասարդութեան ցնծութեանն՝ ձեռակապօք խառանաձիգ ՚ի մռընչի՛ւն լալոյ վասն հասեալ ժամանակին, անդէն առ ոտս իւրեանց զօրհաս մահուն՝ դէմ յանդիման առ ՚ի դժոխս նկարէին[6474]։ [6474] Ոմանք. Եւ նոցուն ամուսինքն... ձեռակապօք խառնաձիգ... առ ՚ի գլուխս նկատէին։ ՚Ի լուս՛՛. Առ ՚ի դժոխս նկատէին. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
7 Նրանց ամուսինները երիտասարդական ուրախութեան փոխարէն պարաններով կապկպուեցին: Նրանք տեսնելով իրենց վրայ հասած այս աղէտը՝ մռնչում էին ու լալիս, իրենց դիմաց տեսնում էին մահուան օրհասը, իրենց ոտքերի առաջ՝ դժոխքի պատկերը:
Եւ նոցին ամուսինքն` տոռն ընդ անձն փոխանակ երիտասարդութեան ցնծութեանն` ձեռակապօք խառանաձիգ ՛ի մռնչի՛ւն լալոյ վասն հասեալ ժամանակին, անդէն առ ոտս իւրեանց զօրհաս մահուն` դէմ յանդիման առ ՛ի դժոխս նկարէին[53]:

4:7: Եւ նոցին ամուսինքն՝ տոռն ընդ անձն փոխանակ երիտասարդութեան ցնծութեանն՝ ձեռակապօք խառանաձիգ ՚ի մռընչի՛ւն լալոյ վասն հասեալ ժամանակին, անդէն առ ոտս իւրեանց զօրհաս մահուն՝ դէմ յանդիման առ ՚ի դժոխս նկարէին[6474]։
[6474] Ոմանք. Եւ նոցուն ամուսինքն... ձեռակապօք խառնաձիգ... առ ՚ի գլուխս նկատէին։ ՚Ի լուս՛՛. Առ ՚ի դժոխս նկատէին. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
7 Նրանց ամուսինները երիտասարդական ուրախութեան փոխարէն պարաններով կապկպուեցին: Նրանք տեսնելով իրենց վրայ հասած այս աղէտը՝ մռնչում էին ու լալիս, իրենց դիմաց տեսնում էին մահուան օրհասը, իրենց ոտքերի առաջ՝ դժոխքի պատկերը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:74:7 А их супруги, вместо венков перевязанные по шеям веревками, в цветущем юношеском возрасте, вместо пиршества и наслаждения молодости, проводили остальные дни брака в плаче, ибо под ногами у себя видели открытый ад.
4:7 δέσμιαι δεσμιος prisoner δὲ δε though; while δημοσίᾳ δημοσιος public μέχρι μεχρι up to; as far as τῆς ο the εἰς εις into; for τὸ ο the πλοῖον πλοιον boat ἐμβολῆς εμβολη draw; drag μετὰ μετα with; amid βίας βια violence
Their husbands, in the prime of youth, their necks encircled with ropes instead of garlands, spent the remaining days of their marriage festival in lamentations instead of good cheer and youthful revelry, seeing death immediately before them:

4:7 А их супруги, вместо венков перевязанные по шеям веревками, в цветущем юношеском возрасте, вместо пиршества и наслаждения молодости, проводили остальные дни брака в плаче, ибо под ногами у себя видели открытый ад.
4:7
δέσμιαι δεσμιος prisoner
δὲ δε though; while
δημοσίᾳ δημοσιος public
μέχρι μεχρι up to; as far as
τῆς ο the
εἰς εις into; for
τὸ ο the
πλοῖον πλοιον boat
ἐμβολῆς εμβολη draw; drag
μετὰ μετα with; amid
βίας βια violence
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
7. Упоминание о венках супругов — ср. Ис LXI:10. Это были или в собственном смысле венцы, или особые головные украшения, их напоминавшие. — «Остальные дни брака…» Брачное торжество продолжалось обыкновенно 7: дней (Суд ХIV:12, 15; Тов ХI:18). — «Под ногами у себя (т. е. в непосредственной близости, пространственной или временной) видели открытый ад…», т. е. неминуемую гибель = соответствует нашему: смерть за плечами, или — на пороге смерти .
4:84:8: Եւ ա՛յսպէս զամենեսին իբրեւ զգազանս ինչ ՚ի վայրէ երկաթակա՛պս ածեալ, ընդ խե՛լս նաւաց զպարանոցս կապէին՝ եւ նովին շղթայիւք բեւեռէին։ Կիսոցն զոտիցն եւ զձեռաց կապելո՛ց առեալ՝ ընդ վերնակողմն տախտակամա՛ծ նաւին բեւեռէին։ Յամենայն կողմանց թմբրեալք եւ յիմարեալք, զի անձին ինչ հրամայել յերթալ նաւացն նենգութեամբ ինչ մի՛ կարասցեն[6475]։ [6475] Ոմանք. Թմրեալք անձին ինչ հրամայել երթալ նաւացն նենգութեամբ ինչ մի՛ արասցեն։
8 Այսպէս բոլորին, իբրեւ վայրենի գազանների, շղթայակապ բերեցին եւ նոյն շղթաները, որոնցով կապուած էին նրանց պարանոցները, ամրացրին նաւախելերին: Ոմանց ոտքերից, ոմանց ձեռքերից կապելով՝ գամեցին նաւի տախտակամածի վերին կողմը: Բոլոր կողմերից փակուած՝ նրանք թմրած ու յիմարացած էին. այդպէս էին արել, որպէսզի նաւերի ընթացքի ժամանակ յանկարծ խորամանկութեամբ ազատուել-փախչել չկարողանան:
Եւ ա՛յսպէս զամենեսին իբրեւ զգազանս ինչ ՛ի վայրէ երկաթակա՛պս ածեալ, ընդ խե՛լս նաւաց զպարանոցս կապէին` եւ նովին շղթայիւք բեւեռէին: Կիսոցն զոտիցն եւ զձեռաց կապելո՛ց առեալ` ընդ վերնակողմն տախտակամա՛ծ նաւին բեւեռէին: Յամենայն կողմանց թմբրեալք եւ յիմարեալք, զի անձին ինչ հրամայել յերթալ նաւացն նենգութեամբ ինչ մի՛ կարասցեն[54]:

4:8: Եւ ա՛յսպէս զամենեսին իբրեւ զգազանս ինչ ՚ի վայրէ երկաթակա՛պս ածեալ, ընդ խե՛լս նաւաց զպարանոցս կապէին՝ եւ նովին շղթայիւք բեւեռէին։ Կիսոցն զոտիցն եւ զձեռաց կապելո՛ց առեալ՝ ընդ վերնակողմն տախտակամա՛ծ նաւին բեւեռէին։ Յամենայն կողմանց թմբրեալք եւ յիմարեալք, զի անձին ինչ հրամայել յերթալ նաւացն նենգութեամբ ինչ մի՛ կարասցեն[6475]։
[6475] Ոմանք. Թմրեալք անձին ինչ հրամայել երթալ նաւացն նենգութեամբ ինչ մի՛ արասցեն։
8 Այսպէս բոլորին, իբրեւ վայրենի գազանների, շղթայակապ բերեցին եւ նոյն շղթաները, որոնցով կապուած էին նրանց պարանոցները, ամրացրին նաւախելերին: Ոմանց ոտքերից, ոմանց ձեռքերից կապելով՝ գամեցին նաւի տախտակամածի վերին կողմը: Բոլոր կողմերից փակուած՝ նրանք թմրած ու յիմարացած էին. այդպէս էին արել, որպէսզի նաւերի ընթացքի ժամանակ յանկարծ խորամանկութեամբ ազատուել-փախչել չկարողանան:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:84:8 Везены они были по подобию зверей под игом железных оков; одни прикованы были за шеи к корабельным скамьям, другие крепкими узами привязаны были за ноги. Кроме того, накрытые плотным помостом, они отлучены были от света, так что, со всех сторон окруженные тьмою, во все время плавания содержались подобно злоумышленникам.
4:8 οἵ ος who; what τε τε both; and τούτων ουτος this; he συνζυγεῖς συζηγης noose ἀντὶ αντι against; instead of στεφέων στεφος the αὐχένας αυχην with; amid ἀκμαίας ακμαιος adulthood; age ἀντὶ αντι against; instead of εὐωχίας ευωχια and; even νεωτερικῆς νεωτερικος youthful ῥᾳθυμίας ραθυμια the ἐπιλοίπους επιλοιπος remaining time τῶν ο the γάμων γαμος wedding ἡμέρας ημερα day ἐν εν in θρήνοις θρηνος lament διῆγον διαγω head through; lead παρὰ παρα from; by πόδας πους foot; pace ἤδη ηδη already τὸν ο the ᾅδην αδης Hades ὁρῶντες οραω view; see κείμενον κειμαι lie; laid
They were brought on board like wild animals, driven under the constraint of iron bonds; some were fastened by the neck to the benches of the boats, others had their feet secured by unbreakable fetters, and in addition they were confined under a solid deck, so that with their eyes in total darkness, they should undergo treatment befitting traitors during the whole voyage:

4:8 Везены они были по подобию зверей под игом железных оков; одни прикованы были за шеи к корабельным скамьям, другие крепкими узами привязаны были за ноги. Кроме того, накрытые плотным помостом, они отлучены были от света, так что, со всех сторон окруженные тьмою, во все время плавания содержались подобно злоумышленникам.
4:8
οἵ ος who; what
τε τε both; and
τούτων ουτος this; he
συνζυγεῖς συζηγης noose
ἀντὶ αντι against; instead of
στεφέων στεφος the
αὐχένας αυχην with; amid
ἀκμαίας ακμαιος adulthood; age
ἀντὶ αντι against; instead of
εὐωχίας ευωχια and; even
νεωτερικῆς νεωτερικος youthful
ῥᾳθυμίας ραθυμια the
ἐπιλοίπους επιλοιπος remaining time
τῶν ο the
γάμων γαμος wedding
ἡμέρας ημερα day
ἐν εν in
θρήνοις θρηνος lament
διῆγον διαγω head through; lead
παρὰ παρα from; by
πόδας πους foot; pace
ἤδη ηδη already
τὸν ο the
ᾅδην αδης Hades
ὁρῶντες οραω view; see
κείμενον κειμαι lie; laid
ru▾ LXX-gloss▾
4:94:9: Իբրեւ ա՛յնպէս զամենեսին զնոսա ՚ի նա՛ւ անդր՝ ամացեալ տանէին. եւ ընդ հողմոյն աջողել ըստ հրամանի թագաւորին ՚ի տեղի հասուցանէին։ Հրամա՛ն ետուն արտաքոյ քաղաքին յասպարիսի անդ՝ յընդարձակ տեղւոջ յաշխարհակոյտ վայրի վասն խայտառակութեան ազգին. զի ամենեցուն համարձակ իցէ տեսանել որ յայսկոյս յայնկոյս շահատակէին. զառաջին քինու վրէժն զամենեցունց ընդ ա՛յն հանէին[6476]։ [6476] Ոմանք. ՚Ի նաւ անդր ամրացեալ տա՛՛... որ յայնկոյս յայնկոյս շահատակեն, զի զառաջին քինու։
9 Երբ այսպէս բոլորին նաւերին ամրացրած տարան եւ յաջողակ քամու շնորհիւ, թագաւորի հրամանի համաձայն, տեղ հասցրին, հրաման արձակուեց, որ դրանց կոտորեն քաղաքից դուրս մի հրապարակում, ընդարձակ մի վայրում, որպէսզի խայտառակեն այդ ազգը, եւ որպէսզի բոլորը, ազատ ու հանգիստ, տեսնեն նրանց, որոնք ելումուտ էին անում ամէն տեղ: Բոլոր նախորդների վրէժը սրանցից էին հանում:
Իբրեւ ա՛յնպէս զամենեսին զնոսա ՛ի նա՛ւ անդր` ամացեալ տանէին. եւ ընդ հողմոյն աջողել ըստ հրամանի թագաւորին ՛ի տեղի հասուցանէին: Հրամա՛ն ետուն արտաքոյ քաղաքին յասպարիսի անդ` յընդարձակ տեղւոջ յաշխարհակոյտ վայրի վասն խայտառակութեան ազգին. զի ամենեցուն համարձակ իցէ տեսանել որ յայսկոյս յայնկոյս շահատակէին. զառաջին քինու վրէժն զամենեցունց ընդ ա՛յն հանէին[55]:

4:9: Իբրեւ ա՛յնպէս զամենեսին զնոսա ՚ի նա՛ւ անդր՝ ամացեալ տանէին. եւ ընդ հողմոյն աջողել ըստ հրամանի թագաւորին ՚ի տեղի հասուցանէին։ Հրամա՛ն ետուն արտաքոյ քաղաքին յասպարիսի անդ՝ յընդարձակ տեղւոջ յաշխարհակոյտ վայրի վասն խայտառակութեան ազգին. զի ամենեցուն համարձակ իցէ տեսանել որ յայսկոյս յայնկոյս շահատակէին. զառաջին քինու վրէժն զամենեցունց ընդ ա՛յն հանէին[6476]։
[6476] Ոմանք. ՚Ի նաւ անդր ամրացեալ տա՛՛... որ յայնկոյս յայնկոյս շահատակեն, զի զառաջին քինու։
9 Երբ այսպէս բոլորին նաւերին ամրացրած տարան եւ յաջողակ քամու շնորհիւ, թագաւորի հրամանի համաձայն, տեղ հասցրին, հրաման արձակուեց, որ դրանց կոտորեն քաղաքից դուրս մի հրապարակում, ընդարձակ մի վայրում, որպէսզի խայտառակեն այդ ազգը, եւ որպէսզի բոլորը, ազատ ու հանգիստ, տեսնեն նրանց, որոնք ելումուտ էին անում ամէն տեղ: Բոլոր նախորդների վրէժը սրանցից էին հանում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:94:9 Когда же они привезены были на место, называемое Схедия, и плавание было окончено, как назначено было царем, тогда он приказал поставить их перед городом на конском ристалище, которое имело обширную окружность и весьма удобно было для примерного поругания в виду всех, шедших в город и обратно отправлявшихся внутрь страны, так чтобы они ни с войском не имели сообщения, ни вообще не были удостоены никакого крова.
4:9 κατήχθησαν καταγω lead down; draw up δὲ δε though; while θηρίων θηριον beast τρόπον τροπος manner; by means ἀγόμενοι αγω lead; pass σιδηροδέσμοις σιδηροδεσμος compulsion; necessity οἱ ο the μὲν μεν first of all τοῖς ο the ζυγοῖς ζυγος yoke τῶν ο the πλοίων πλοιον boat προσηλωμένοι προσηλοω nail to τοὺς ο the τραχήλους τραχηλος neck οἱ ο the δὲ δε though; while τοὺς ο the πόδας πους foot; pace ἀρρήκτοις αρρηκτος leg iron
When these men had been brought to the place called Schedia, and the voyage was concluded as the king had decreed, he commanded that they should be enclosed in the hippodrome which had been built with a monstrous perimeter wall in front of the city, and which was well suited to make them an obvious spectacle to all coming back into the city and to those from the city going out into the country, so that they could neither communicate with the king' s forces nor in any way claim to be inside the circuit of the city:

4:9 Когда же они привезены были на место, называемое Схедия, и плавание было окончено, как назначено было царем, тогда он приказал поставить их перед городом на конском ристалище, которое имело обширную окружность и весьма удобно было для примерного поругания в виду всех, шедших в город и обратно отправлявшихся внутрь страны, так чтобы они ни с войском не имели сообщения, ни вообще не были удостоены никакого крова.
4:9
κατήχθησαν καταγω lead down; draw up
δὲ δε though; while
θηρίων θηριον beast
τρόπον τροπος manner; by means
ἀγόμενοι αγω lead; pass
σιδηροδέσμοις σιδηροδεσμος compulsion; necessity
οἱ ο the
μὲν μεν first of all
τοῖς ο the
ζυγοῖς ζυγος yoke
τῶν ο the
πλοίων πλοιον boat
προσηλωμένοι προσηλοω nail to
τοὺς ο the
τραχήλους τραχηλος neck
οἱ ο the
δὲ δε though; while
τοὺς ο the
πόδας πους foot; pace
ἀρρήκτοις αρρηκτος leg iron
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
9. «Место, называемое Схедия…» упоминается и у Страбона (XVII, р. 800) — в 120: стадиях от Александрии, вероятно, речная гавань или пристань судов, прибывавших в город по Нилу. — Конское ристалище — ипподром Александрийский лежал — по Страбону (XVII, р. 795) — пред восточными вратами города. — «Чтобы они ни с войском не имели сообщения…» Здесь видно опасение царя, как бы богатые из иудейских пленников не склонили войско к освобождению их путем посулов хорошего выкупа.
4:104:10: Իբրեւ այս ամենայն լինէր. դարձեալ լո՛ւ լինէր, թէ ազգակիցքն գաղտուկ ելանեն արտասուաց կցո՛րդ լինել, վասն յանկարծակի թշուառութեանն ՚ի վերայ ազգին հասելոյ։ Իբրեւ այն ա՛զդ լինէր՝ ՚ի սրտմտութիւն բարկութեան բրդէր թագաւորն. հրաման տայր եւ այնոցիկ որ ՚ի ներքս ՚ի քաղաքի անդ էին՝ ածել խառնել ընդ նոսա, եւ առ հասարակ ՚ի նմին պատժի պատուհասի արժանի մահո՛ւ առնել զամենեսեան. եւ ընդ միով աշխարհամար գրովն զազգատոհմն ամենայն յանուանէ գրել[6477]։ [6477] Ոմանք. Ելանէին արտասուակցորդ լինել... արժանի առնել։ ՚Ի լուս՛՛. Աշխարհահամար գր՛՛։
10 Երբ այս ամէնը կատարեցին, յայտնի դարձաւ, որ ցեղակիցները գաղտնի ցաւակցելով՝ լաց էին լինում ազգի վրայ հասած այս յանկարծակի թշուառութեան համար: Երբ դա իմացուեց, թագաւորը խիստ զայրացաւ, հրաման տուեց, որ քաղաքում գտնուող հրեաներին նոյնպէս բերեն ու խառնեն սրանց, եւ բոլորին նոյն պատժի ենթարկելով՝ մահուան դատապարտեն, նոյն ցուցակում գրեն նրանց բոլորի անունները,
Իբրեւ այս ամենայն լինէր. դարձեալ լո՛ւ լինէր, թէ ազգակիցքն գաղտուկ ելանեն արտասուաց կցո՛րդ լինել, վասն յանկարծակի թշուառութեանն ՛ի վերայ ազգին հասելոյ: Իբրեւ այն ա՛զդ լինէր` ՛ի սրտմտութիւն բարկութեան բրդէր թագաւորն. հրաման տայր եւ այնոցիկ որ ՛ի ներքս ՛ի քաղաքի անդ էին` ածել խառնել ընդ նոսա, եւ առ հասարակ ՛ի նմին պատժի պատուհասի արժանի մահո՛ւ առնել զամենեսեան. եւ ընդ միով աշխարհամար գրովն զազգատոհմն ամենայն յանուանէ գրել[56]:

4:10: Իբրեւ այս ամենայն լինէր. դարձեալ լո՛ւ լինէր, թէ ազգակիցքն գաղտուկ ելանեն արտասուաց կցո՛րդ լինել, վասն յանկարծակի թշուառութեանն ՚ի վերայ ազգին հասելոյ։ Իբրեւ այն ա՛զդ լինէր՝ ՚ի սրտմտութիւն բարկութեան բրդէր թագաւորն. հրաման տայր եւ այնոցիկ որ ՚ի ներքս ՚ի քաղաքի անդ էին՝ ածել խառնել ընդ նոսա, եւ առ հասարակ ՚ի նմին պատժի պատուհասի արժանի մահո՛ւ առնել զամենեսեան. եւ ընդ միով աշխարհամար գրովն զազգատոհմն ամենայն յանուանէ գրել[6477]։
[6477] Ոմանք. Ելանէին արտասուակցորդ լինել... արժանի առնել։ ՚Ի լուս՛՛. Աշխարհահամար գր՛՛։
10 Երբ այս ամէնը կատարեցին, յայտնի դարձաւ, որ ցեղակիցները գաղտնի ցաւակցելով՝ լաց էին լինում ազգի վրայ հասած այս յանկարծակի թշուառութեան համար: Երբ դա իմացուեց, թագաւորը խիստ զայրացաւ, հրաման տուեց, որ քաղաքում գտնուող հրեաներին նոյնպէս բերեն ու խառնեն սրանց, եւ բոլորին նոյն պատժի ենթարկելով՝ մահուան դատապարտեն, նոյն ցուցակում գրեն նրանց բոլորի անունները,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:104:10 Когда это было исполнено и {царь} услышал, что одноплеменники их часто выходят тайно из города оплакивать позорное бедствие братьев, то весьма разгневался и приказал и с этими поступить точно так же, как и с теми, чтобы они никак не меньшее получили наказание.
4:10 ἔτι ετι yet; still καὶ και and; even τῷ ο the καθύπερθε καθυπερθε frequent σανιδώματι σανιδωμα that way; how πάντοθεν παντοθεν all over; from every side ἐσκοτισμένοι σκοτιζω darken τοὺς ο the ὀφθαλμοὺς οφθαλμος eye; sight ἀγωγὴν αγωγη leading ἐπιβούλων επιβουλος in παντὶ πας all; every τῷ ο the κατάπλῳ καταπλους take; get
And when this had happened, the king, hearing that the Jews' compatriots from the city frequently went out in secret to lament bitterly the ignoble misfortune of their brothers, ordered in his rage that these men be dealt with in precisely the same fashion as the others, not omitting any detail of their punishment:

4:10 Когда это было исполнено и {царь} услышал, что одноплеменники их часто выходят тайно из города оплакивать позорное бедствие братьев, то весьма разгневался и приказал и с этими поступить точно так же, как и с теми, чтобы они никак не меньшее получили наказание.
4:10
ἔτι ετι yet; still
καὶ και and; even
τῷ ο the
καθύπερθε καθυπερθε frequent
σανιδώματι σανιδωμα that way; how
πάντοθεν παντοθεν all over; from every side
ἐσκοτισμένοι σκοτιζω darken
τοὺς ο the
ὀφθαλμοὺς οφθαλμος eye; sight
ἀγωγὴν αγωγη leading
ἐπιβούλων επιβουλος in
παντὶ πας all; every
τῷ ο the
κατάπλῳ καταπλους take; get
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
10. Из данного стиха обнаруживается, что местные Александрийские иудеи как будто пользовались еще свободою, и лишены ее были лишь провинциальные иудеи, навещать которых стали их Александрийские сородичи. Это, однако, плохо согласуется с III:1, где говорится, что царь прежде всего обрушился именно на Александрийских иудеев и потом уже на остальных, «обитавших в целой стране» .
4:114:11: Զի առ յառաջ սակաւ մի յայտնելոյ գործոցն վասն սրտացաւութեան պաշտամանն պատուիրեալ էր, սաստի՛կ պատուհասիւք մեծամեծ տանջանօք ՚ի միում ժամանակի արագ արա՛գ կորուսանել[6478]։ [6478] Ոմանք. Զի առ սակաւ մի յառաջ յայտնելոյ գործոյն վասն սրտցաւութեան։
11 որովհետեւ այս գործը յայտնի դառնալուց քիչ առաջ թէեւ նա պատուիրել էր սրտացաւութիւն հանդէս բերել նրանց պաշտամունքի հանդէպ, բայց այժմ հրամայեց սաստիկ պատուհասներով ու տանջանքներով միանգամից ոչնչացնել նրանց:
Զի առ յառաջ սակաւ մի յայտնելոյ գործոցն վասն սրտացաւութեան պաշտամանն պատուիրեալ էր, սաստի՛կ պատուհասիւք մեծամեծ տանջանօք ՛ի միում ժամանակի արագ արա՛գ կորուսանել[57]:

4:11: Զի առ յառաջ սակաւ մի յայտնելոյ գործոցն վասն սրտացաւութեան պաշտամանն պատուիրեալ էր, սաստի՛կ պատուհասիւք մեծամեծ տանջանօք ՚ի միում ժամանակի արագ արա՛գ կորուսանել[6478]։
[6478] Ոմանք. Զի առ սակաւ մի յառաջ յայտնելոյ գործոյն վասն սրտցաւութեան։
11 որովհետեւ այս գործը յայտնի դառնալուց քիչ առաջ թէեւ նա պատուիրել էր սրտացաւութիւն հանդէս բերել նրանց պաշտամունքի հանդէպ, բայց այժմ հրամայեց սաստիկ պատուհասներով ու տանջանքներով միանգամից ոչնչացնել նրանց:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:114:11 Он велел переписать весь народ по именам, не для тяжкого рабского служения, незадолго пред сим возвещенного, а для того, чтобы, измучив их объявленными казнями, вконец погубить в один день.
4:11 τούτων ουτος this; he δὲ δε though; while ἐπὶ επι in; on τὴν ο the λεγομένην λεγω tell; declare Σχεδίαν σχεδια lead; pass καὶ και and; even τοῦ ο the παράπλου παραπλους just as / like ἦν ειμι be δεδογματισμένον δογματιζω dogmatize; follow decrees τῷ ο the βασιλεῖ βασιλευς monarch; king προσέταξεν προστασσω ordain; order αὐτοὺς αυτος he; him ἐν εν in τῷ ο the πρὸ προ before; ahead of τῆς ο the πόλεως πολις city ἱπποδρόμῳ ιπποδρομος insert against; interpose ἀπλάτῳ απλατος establish; appoint περιμέτρῳ περιμετρον and; even πρὸς προς to; toward παραδειγματισμὸν παραδειγματισμος opportune καθεστῶτι καθιστημι establish; appoint πᾶσι πας all; every τοῖς ο the καταπορευομένοις καταπορευομαι into; for τὴν ο the πόλιν πολις city καὶ και and; even τοῖς ο the ἐκ εκ from; out of τούτων ουτος this; he εἰς εις into; for τὴν ο the χώραν χωρα territory; estate στελλομένοις στελλω post; send πρὸς προς to; toward ἐκδημίαν εκδημια to; toward τὸ ο the μηδὲ μηδε while not; nor ταῖς ο the δυνάμεσιν δυναμις power; ability αὐτοῦ αυτος he; him κοινωνεῖν κοινωνεω share μηδὲ μηδε while not; nor τὸ ο the σύνολον συνολος deem worthy περιβόλων περιβολος enclosure
The entire race was to be registered individually, not for the hard labor that has been briefly mentioned before, but to be tortured with the outrages that he had ordered, and at the end to be destroyed in the space of a single day:

4:11 Он велел переписать весь народ по именам, не для тяжкого рабского служения, незадолго пред сим возвещенного, а для того, чтобы, измучив их объявленными казнями, вконец погубить в один день.
4:11
τούτων ουτος this; he
δὲ δε though; while
ἐπὶ επι in; on
τὴν ο the
λεγομένην λεγω tell; declare
Σχεδίαν σχεδια lead; pass
καὶ και and; even
τοῦ ο the
παράπλου παραπλους just as / like
ἦν ειμι be
δεδογματισμένον δογματιζω dogmatize; follow decrees
τῷ ο the
βασιλεῖ βασιλευς monarch; king
προσέταξεν προστασσω ordain; order
αὐτοὺς αυτος he; him
ἐν εν in
τῷ ο the
πρὸ προ before; ahead of
τῆς ο the
πόλεως πολις city
ἱπποδρόμῳ ιπποδρομος insert against; interpose
ἀπλάτῳ απλατος establish; appoint
περιμέτρῳ περιμετρον and; even
πρὸς προς to; toward
παραδειγματισμὸν παραδειγματισμος opportune
καθεστῶτι καθιστημι establish; appoint
πᾶσι πας all; every
τοῖς ο the
καταπορευομένοις καταπορευομαι into; for
τὴν ο the
πόλιν πολις city
καὶ και and; even
τοῖς ο the
ἐκ εκ from; out of
τούτων ουτος this; he
εἰς εις into; for
τὴν ο the
χώραν χωρα territory; estate
στελλομένοις στελλω post; send
πρὸς προς to; toward
ἐκδημίαν εκδημια to; toward
τὸ ο the
μηδὲ μηδε while not; nor
ταῖς ο the
δυνάμεσιν δυναμις power; ability
αὐτοῦ αυτος he; him
κοινωνεῖν κοινωνεω share
μηδὲ μηδε while not; nor
τὸ ο the
σύνολον συνολος deem worthy
περιβόλων περιβολος enclosure
ru▾ LXX-gloss▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
11-14. Стихи передают или неясно свою мысль, или самая эта мысль является трудно допустимой и объяснимой. По крайней мере, остается совершенно открытым и невыясненным вопрос: говорит ли писатель о переписи всех иудеев, или только Александрийских, или тех лишь, что были на ипподроме ? В том и другом и третьем случаях выступают сильные противоречия и затруднения, в которых трудно разобраться за неясностью речи писателя. — Филон насчитывает всего иудеев в Египте до 1: 0 0 (adv. Flacc. § 6). Это заставляет сильно усомниться во многих показаниях писателя нашей книги. Если действительно все иудеи со всех областей Египта были собраны в Александрии, то непонятно, как они могли быть заключены на ипподром в количестве целого миллиона? Как могли они быть растоптаны ногами 5 слонов? Как могли быть прокормлены и впоследствии щедро снабжены от царя всем, что потребно было каждому до прибытия в свой дом (VII:16)? Как могли праздновать, довольствуемые всем от царя, до четырнадцатого дня (VI:36)? Все эти трудности заставляют предполагать у писателя целый ряд преувелечений, не согласных с истиной и допущенных им для большего прославления иудейского имени.
4:124:12: Եւ նոցա գիր համարոյն ա՛յսպէս դառնութեան սաստիկ հրամանին սրտացաւութեան պնդապէս յարեւելից մինչեւ ՚ի մուտս արեւու անվախճան կատարած յաւուրս քառասուն ձգտէր[6479]։ [6479] Ոմանք. Յարեւելից մինչեւ յարեւմուտս։
12 Նրանց ցուցակագրելու այս խիստ դաժան հրամանն ի կատար ածելը տեւում էր արեւածագից մինչեւ մայրամուտ, բայց այն լիովին աւարտել չյաջողուեց քառասուն օրուայ ընթացքում:
Եւ նոցա գիր համարոյն ա՛յսպէս դառնութեան սաստիկ հրամանին սրտացաւութեան պնդապէս յարեւելից մինչեւ ՛ի մուտս արեւու անվախճան կատարած յաւուրս քառասուն ձգտէր[58]:

4:12: Եւ նոցա գիր համարոյն ա՛յսպէս դառնութեան սաստիկ հրամանին սրտացաւութեան պնդապէս յարեւելից մինչեւ ՚ի մուտս արեւու անվախճան կատարած յաւուրս քառասուն ձգտէր[6479]։
[6479] Ոմանք. Յարեւելից մինչեւ յարեւմուտս։
12 Նրանց ցուցակագրելու այս խիստ դաժան հրամանն ի կատար ածելը տեւում էր արեւածագից մինչեւ մայրամուտ, բայց այն լիովին աւարտել չյաջողուեց քառասուն օրուայ ընթացքում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:124:12 И хотя эта перепись производилась с крайнею поспешностью и ревностным старанием от восхода до захождения солнца, но совершенно окончить ее не могли в продолжение сорока дней.
4:12 ὡς ως.1 as; how δὲ δε though; while τοῦτο ουτος this; he ἐγενήθη γινομαι happen; become ἀκούσας ακουω hear τοὺς ο the ἐκ εκ from; out of τῆς ο the πόλεως πολις city ὁμοεθνεῖς ομοεθνης emerge; travel out πυκνότερον πυκνος frequent ἀποδύρεσθαι αποδυρομαι the ἀκλεῆ ακλεης the ἀδελφῶν αδελφος brother ταλαιπωρίαν ταλαιπωρια wretchedness
The registration of these people was therefore conducted with bitter haste and zealous intentness from the rising of the sun till its setting, and though uncompleted it stopped after forty days:

4:12 И хотя эта перепись производилась с крайнею поспешностью и ревностным старанием от восхода до захождения солнца, но совершенно окончить ее не могли в продолжение сорока дней.
4:12
ὡς ως.1 as; how
δὲ δε though; while
τοῦτο ουτος this; he
ἐγενήθη γινομαι happen; become
ἀκούσας ακουω hear
τοὺς ο the
ἐκ εκ from; out of
τῆς ο the
πόλεως πολις city
ὁμοεθνεῖς ομοεθνης emerge; travel out
πυκνότερον πυκνος frequent
ἀποδύρεσθαι αποδυρομαι the
ἀκλεῆ ακλεης the
ἀδελφῶν αδελφος brother
ταλαιπωρίαν ταλαιπωρια wretchedness
ru▾ LXX-gloss▾
4:134:13: Առաւե՛լ մեծապէս քան զօրէն հանապազորդ՝ թագաւորն լի՛ ցնծութեամբ հրամա՛ն տայր՝ մեծի տաճարին կոչնականս նուիրել յամենայն մեծամեծաց. մոլորեալ մտօք ՚ի ճշմարտութենէ, անօրէն պիղծ բերանովն զանշըշունչ զանձայն զանմռունչ կուռսն՝ յարգէր գովէր. եւ յօրինաւոր սրբութիւնսն խօսէ՛ր որ ինչ ո՛չ էր արժան[6480]։ [6480] Ոսկան. Զանշշունջ զանձայն։
13 Սովորականից աւելի խիստ մի հրամանով թագաւորը կարգադրեց բոլոր մեծամեծներին խնջոյքի հրաւիրել մեծ տաճարում: Ճշմարտութիւնից շեղուած մտքով, անօրէն, պիղծ բերանով նա յարգում ու գովաբանում էր անշունչ, անձայն, անմռունչ կուռքերին, իսկ օրինաւոր սրբութիւնների մասին ասում էր այն, ինչ արժան չէր:
Առաւե՛լ մեծապէս քան զօրէն հանապազորդ` թագաւորն լի՛ ցնծութեամբ հրամա՛ն տայր` մեծի տաճարին կոչնականս նուիրել յամենայն մեծամեծաց. մոլորեալ մտօք ՛ի ճշմարտութենէ, անօրէն պիղծ բերանովն զանշըշունչ զանձայն զանմռունչ կուռսն` յարգէր գովէր. եւ յօրինաւոր սրբութիւնսն խօսէ՛ր որ ինչ ո՛չ էր արժան[59]:

4:13: Առաւե՛լ մեծապէս քան զօրէն հանապազորդ՝ թագաւորն լի՛ ցնծութեամբ հրամա՛ն տայր՝ մեծի տաճարին կոչնականս նուիրել յամենայն մեծամեծաց. մոլորեալ մտօք ՚ի ճշմարտութենէ, անօրէն պիղծ բերանովն զանշըշունչ զանձայն զանմռունչ կուռսն՝ յարգէր գովէր. եւ յօրինաւոր սրբութիւնսն խօսէ՛ր որ ինչ ո՛չ էր արժան[6480]։
[6480] Ոսկան. Զանշշունջ զանձայն։
13 Սովորականից աւելի խիստ մի հրամանով թագաւորը կարգադրեց բոլոր մեծամեծներին խնջոյքի հրաւիրել մեծ տաճարում: Ճշմարտութիւնից շեղուած մտքով, անօրէն, պիղծ բերանով նա յարգում ու գովաբանում էր անշունչ, անձայն, անմռունչ կուռքերին, իսկ օրինաւոր սրբութիւնների մասին ասում էր այն, ինչ արժան չէր:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:134:13 Царь же, чрезмерно и непрестанно предаваясь удовольствию, пред всеми идолами учреждал пиршества, и умом, далеко уклонившимся от истины, и нечистыми устами славословил тех, которые глухи и не могут говорить или подать помощи, а на величайшего Бога произносил неподобающее.
4:13 διοργισθεὶς διοργιζομαι ordain; order καὶ και and; even τούτοις ουτος this; he ὁμοῦ ομου together τὸν ο the αὐτὸν αυτος he; him τρόπον τροπος manner; by means ἐπιμελῶς επιμελως carefully ὡς ως.1 as; how ἐκείνοις εκεινος that ποιῆσαι ποιεω do; make μὴ μη not λειπομένοις λειπω leave; remain κατὰ κατα down; by μηδένα μηδεις not even one; no one τρόπον τροπος manner; by means τῆς ο the ἐκείνων εκεινος that τιμωρίας τιμωρια castigation; vengeance
The king was greatly and continually filled with joy, organizing feasts in honor of all his idols, with a mind alienated from truth and with a profane mouth, praising speechless things that are not able even to communicate or to come to one' s help, and uttering improper words against the supreme God:

4:13 Царь же, чрезмерно и непрестанно предаваясь удовольствию, пред всеми идолами учреждал пиршества, и умом, далеко уклонившимся от истины, и нечистыми устами славословил тех, которые глухи и не могут говорить или подать помощи, а на величайшего Бога произносил неподобающее.
4:13
διοργισθεὶς διοργιζομαι ordain; order
καὶ και and; even
τούτοις ουτος this; he
ὁμοῦ ομου together
τὸν ο the
αὐτὸν αυτος he; him
τρόπον τροπος manner; by means
ἐπιμελῶς επιμελως carefully
ὡς ως.1 as; how
ἐκείνοις εκεινος that
ποιῆσαι ποιεω do; make
μὴ μη not
λειπομένοις λειπω leave; remain
κατὰ κατα down; by
μηδένα μηδεις not even one; no one
τρόπον τροπος manner; by means
τῆς ο the
ἐκείνων εκεινος that
τιμωρίας τιμωρια castigation; vengeance
ru▾ LXX-gloss▾
4:144:14: Եւ յետ ժամանակեալ ժամադիր ժամուն, եկին մատուցին աշխարհահամար դպիրքն զգիրն առաջի թագաւորին. սկսան պաղատել, եւ անհնա՛ր համարեցան առնել գիր զաշխարհամար Հրէիցն. ասէ. Ո՛չ յաղթեմք վասն անչա՛փ բազմութեանն. զի բազում ա՛յն են ասէ, որ ցա՛ն ա՛ստ անդ ընդ աշխարհ անհամա՛ր մնացեալ են արտաքոյ ա՛յդր գրոյ անհամա՛ր կան. եւ որ ՚ի տեղիս տեղիս՝ յապարանս ապարանս ՚ի կողմանս երկրին Եգիպտացւոց անհամա՛ր կան[6481]։ [6481] Ոմանք. Եւ յետ սակաւ ժամադիր ժամու... աշխարհամար... զի բազում են ասէ որ ցրուեցան աստ անդ։ ՚Ի լուս՛՛. Սկսան պատմել, եւ անհնար հա՛՛. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
14 Իր նշանակած ժամից յետոյ ցուցակագրող գրագիրները թագաւորին յանձնեցին ցուցակը: Նրանք սկսեցին համոզել, որ հրեաների հաշուառում կատարելը անհնար է: Նրանք ասացին. «Չենք կարող, որովհետեւ նրանք խիստ շատ են, որովհետեւ շատերը երկրով մէկ ցրուած լինելու պատճառով հնարաւոր չէ նրանց հաշուառման ենթարկել. հաշուառումից դուրս են մնացել շատերը, չցուցակագրուած հրեաներ կան անգամ Եգիպտացիների երկրի տարբեր վայրերում»:
Եւ յետ ժամանակեալ ժամադիր ժամուն, եկին մատուցին աշխարհահամար դպիրքն զգիրն առաջի թագաւորին. սկսան պաղատել, եւ անհնա՛ր համարեցան առնել գիր զաշխարհամար Հրէիցն. ասէ. Ո՛չ յաղթեմք վասն անչա՛փ բազմութեանն. զի բազում ա՛յն են ասէ, որ ցա՛ն ա՛ստ անդ ընդ աշխարհ անհամա՛ր մնացեալ են արտաքոյ ա՛յդր գրոյ անհամա՛ր կան. եւ որ ՛ի տեղիս տեղիս` յապարանս ապարանս ՛ի կողմանս երկրին Եգիպտացւոց անհամա՛ր կան[60]:

4:14: Եւ յետ ժամանակեալ ժամադիր ժամուն, եկին մատուցին աշխարհահամար դպիրքն զգիրն առաջի թագաւորին. սկսան պաղատել, եւ անհնա՛ր համարեցան առնել գիր զաշխարհամար Հրէիցն. ասէ. Ո՛չ յաղթեմք վասն անչա՛փ բազմութեանն. զի բազում ա՛յն են ասէ, որ ցա՛ն ա՛ստ անդ ընդ աշխարհ անհամա՛ր մնացեալ են արտաքոյ ա՛յդր գրոյ անհամա՛ր կան. եւ որ ՚ի տեղիս տեղիս՝ յապարանս ապարանս ՚ի կողմանս երկրին Եգիպտացւոց անհամա՛ր կան[6481]։
[6481] Ոմանք. Եւ յետ սակաւ ժամադիր ժամու... աշխարհամար... զի բազում են ասէ որ ցրուեցան աստ անդ։ ՚Ի լուս՛՛. Սկսան պատմել, եւ անհնար հա՛՛. համաձայն ոմանց ՚ի բնաբ՛՛։
14 Իր նշանակած ժամից յետոյ ցուցակագրող գրագիրները թագաւորին յանձնեցին ցուցակը: Նրանք սկսեցին համոզել, որ հրեաների հաշուառում կատարելը անհնար է: Նրանք ասացին. «Չենք կարող, որովհետեւ նրանք խիստ շատ են, որովհետեւ շատերը երկրով մէկ ցրուած լինելու պատճառով հնարաւոր չէ նրանց հաշուառման ենթարկել. հաշուառումից դուրս են մնացել շատերը, չցուցակագրուած հրեաներ կան անգամ Եգիպտացիների երկրի տարբեր վայրերում»:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:144:14 После сказанного промежутка времени писцы донесли царю, что они не в состоянии сделать переписи Иудеев, по причине бесчисленного их множества; притом еще большее число их находится в областях; одни остаются в домах, другие рассеяны по разным местам, так что сделать этого невозможно даже всем властям в Египте.
4:14 ἀπογραφῆναι απογραφω register δὲ δε though; while πᾶν πας all; every τὸ ο the φῦλον φυλον from; out of ὀνόματος ονομα name; notable οὐκ ου not εἰς εις into; for τὴν ο the ἔμπροσθεν εμπροσθεν in front; before βραχεῖ βραχυς little προδεδηλωμένην προδηλοω the ἔργων εργον work κατάπονον καταπονος employment; service στρεβλωθέντας στρεβλοω stretch δὲ δε though; while ταῖς ο the παρηγγελμέναις παραγγελλω charge αἰκίαις αικια the τέλος τελος completion; sales tax ἀφανίσαι αφανιζω obscure; hide μιᾶς εις.1 one; unit ὑπὸ υπο under; by καιρὸν καιρος season; opportunity ἡμέρας ημερα day
But after the previously mentioned interval of time the scribes declared to the king that they were no longer able to take the census of the Jews because of their innumerable multitude, although most of them were still in the country, some still residing in their homes, and some at the place; the task was impossible for all the generals in Egypt:

4:14 После сказанного промежутка времени писцы донесли царю, что они не в состоянии сделать переписи Иудеев, по причине бесчисленного их множества; притом еще большее число их находится в областях; одни остаются в домах, другие рассеяны по разным местам, так что сделать этого невозможно даже всем властям в Египте.
4:14
ἀπογραφῆναι απογραφω register
δὲ δε though; while
πᾶν πας all; every
τὸ ο the
φῦλον φυλον from; out of
ὀνόματος ονομα name; notable
οὐκ ου not
εἰς εις into; for
τὴν ο the
ἔμπροσθεν εμπροσθεν in front; before
βραχεῖ βραχυς little
προδεδηλωμένην προδηλοω the
ἔργων εργον work
κατάπονον καταπονος employment; service
στρεβλωθέντας στρεβλοω stretch
δὲ δε though; while
ταῖς ο the
παρηγγελμέναις παραγγελλω charge
αἰκίαις αικια the
τέλος τελος completion; sales tax
ἀφανίσαι αφανιζω obscure; hide
μιᾶς εις.1 one; unit
ὑπὸ υπο under; by
καιρὸν καιρος season; opportunity
ἡμέρας ημερα day
ru▾ LXX-gloss▾
4:154:15: Իբրեւ զա՛յն լսէր թագաւորն, պատուհասակո՛ծ առնէր զդպիրսն իբրեւ զկաշառաբեկս, իբրեւ զայն ինչ խելս մենքենայից խառնեալ՝ զի ապրեցուցանել մարթասցեն նոքա զնոսա[6482]։ [6482] Ոմանք. Պատուհասակոծ արձակէր զդպ՛՛... խելս մեքենայիցն խառնել։
15 Երբ դա լսեց թագաւորը, գրագիրներին մեղադրեց կաշառակերութեան մէջ, որ իբր թէ նրանք ցանկանում են խոտոր ճանապարհներով փրկել նրանց կեանքը:
Իբրեւ զա՛յն լսէր թագաւորն, պատուհասակո՛ծ առնէր զդպիրսն իբրեւ զկաշառաբեկս, իբրեւ զայն ինչ խելս մենքենայից խառնեալ` զի ապրեցուցանել մարթասցեն նոքա զնոսա[61]:

4:15: Իբրեւ զա՛յն լսէր թագաւորն, պատուհասակո՛ծ առնէր զդպիրսն իբրեւ զկաշառաբեկս, իբրեւ զայն ինչ խելս մենքենայից խառնեալ՝ զի ապրեցուցանել մարթասցեն նոքա զնոսա[6482]։
[6482] Ոմանք. Պատուհասակոծ արձակէր զդպ՛՛... խելս մեքենայիցն խառնել։
15 Երբ դա լսեց թագաւորը, գրագիրներին մեղադրեց կաշառակերութեան մէջ, որ իբր թէ նրանք ցանկանում են խոտոր ճանապարհներով փրկել նրանց կեանքը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:154:15 Когда же царь еще строже угрожал им, предполагая, что они подкуплены дарами и коварно избегали наказания, тогда пришлось осязательно убедить его в том. Они доказали, что недостает у них ни хартий, ни необходимых для того письменных тростей.
4:15 ἐγίνετο γινομαι happen; become μὲν μεν first of all οὖν ουν then ἡ ο the τούτων ουτος this; he ἀπογραφὴ απογραφη registration μετὰ μετα with; amid πικρᾶς πικρος bitter σπουδῆς σπουδη diligence; haste καὶ και and; even φιλοτίμου φιλοτιμος from; away ἀνατολῶν ανατολη springing up; east ἡλίου ηλιος sun μέχρι μεχρι up to; as far as δυσμῶν δυσμη sunset; west ἀνήνυτον ανηνυτος take; get τὸ ο the τέλος τελος completion; sales tax ἐπὶ επι in; on ἡμέρας ημερα day τεσσαράκοντα τεσσαρακοντα forty
After he had threatened them severely, charging that they had been bribed to contrive a means of escape, he was clearly convinced about the matter:

4:15 Когда же царь еще строже угрожал им, предполагая, что они подкуплены дарами и коварно избегали наказания, тогда пришлось осязательно убедить его в том. Они доказали, что недостает у них ни хартий, ни необходимых для того письменных тростей.
4:15
ἐγίνετο γινομαι happen; become
μὲν μεν first of all
οὖν ουν then
ο the
τούτων ουτος this; he
ἀπογραφὴ απογραφη registration
μετὰ μετα with; amid
πικρᾶς πικρος bitter
σπουδῆς σπουδη diligence; haste
καὶ και and; even
φιλοτίμου φιλοτιμος from; away
ἀνατολῶν ανατολη springing up; east
ἡλίου ηλιος sun
μέχρι μεχρι up to; as far as
δυσμῶν δυσμη sunset; west
ἀνήνυτον ανηνυτος take; get
τὸ ο the
τέλος τελος completion; sales tax
ἐπὶ επι in; on
ἡμέρας ημερα day
τεσσαράκοντα τεσσαρακοντα forty
ru▾ LXX-gloss▾
4:164:16: Նոքա՝ հաստատէին եւ ասէին, յա՛յտ յանդիման ցուցանէին զքարտէսն պակասեալ, եւ զգրիչսն մաշեալս։ Եւ այս ամենայն լինէր վասն օգնականութեան Բարձրելոյն, որ ցուցանէր զգթութիւն խնամոց ՚ի վերայ Եբրայեցւոցն[6483]։[6483] Ոմանք. Եւ յայտ յանդիման ցու՛՛։
Նրանք պնդում ու ասում էին, որ իրենց թղթերն սպառուել եւ գրիչները մաշուել են՝ բացայայտօրէն ցոյց տալով դա: Եւ այս ամէնը լինում էր Բարձրեալի օգնութեամբ, որը գութ ու խնամք էր ցուցաբերում եբրայեցիների նկատմամբ:
Նոքա` հաստատէին եւ ասէին, յա՛յտ յանդիման ցուցանէին զքարտէսն պակասեալ, եւ զգրիչսն մաշեալս: Եւ այս ամենայն լինէր վասն օգնականութեան Բարձրելոյն, որ ցուցանէր զգթութիւն խնամոց ՛ի վերայ Եբրայեցւոցն[62]:

4:16: Նոքա՝ հաստատէին եւ ասէին, յա՛յտ յանդիման ցուցանէին զքարտէսն պակասեալ, եւ զգրիչսն մաշեալս։ Եւ այս ամենայն լինէր վասն օգնականութեան Բարձրելոյն, որ ցուցանէր զգթութիւն խնամոց ՚ի վերայ Եբրայեցւոցն[6483]։
[6483] Ոմանք. Եւ յայտ յանդիման ցու՛՛։
Նրանք պնդում ու ասում էին, որ իրենց թղթերն սպառուել եւ գրիչները մաշուել են՝ բացայայտօրէն ցոյց տալով դա: Եւ այս ամէնը լինում էր Բարձրեալի օգնութեամբ, որը գութ ու խնամք էր ցուցաբերում եբրայեցիների նկատմամբ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
4:164:16 Это было действие непобедимого небесного Промысла, помогавшего Иудеям.
4:16 μεγάλως μεγαλως greatly δὲ δε though; while καὶ και and; even διηνεκῶς διηνεκως the βασιλεὺς βασιλευς monarch; king χαρᾷ χαρα joy πεπληρωμένος πληροω fulfill; fill συμπόσια συμποσιον party ἐπὶ επι in; on πάντων πας all; every τῶν ο the εἰδώλων ειδωλον idol συνιστάμενος συνιστημι introduce; establish πεπλανημένῃ πλαναω mislead; wander πόρρω πορρω forward; far away τῆς ο the ἀληθείας αληθεια truth φρενὶ φρην feeling; wits καὶ και and; even βεβήλῳ βεβηλος profane στόματι στομα mouth; edge τὰ ο the μὲν μεν first of all κωφὰ κωφος mute; dull καὶ και and; even μὴ μη not δυνάμενα δυναμαι able; can αὐτοῖς αυτος he; him λαλεῖν λαλεω talk; speak ἢ η or; than ἀρήγειν αρηγω applaud εἰς εις into; for δὲ δε though; while τὸν ο the μέγιστον μεγας great; loud θεὸν θεος God τὰ ο the μὴ μη not καθήκοντα καθηκω fitting λαλῶν λαλεω talk; speak
when they said and proved that both the paper and the pens they used for writing had already given out. But this was an act of the invincible providence of him who was aiding the Jews from heaven:

4:16 Это было действие непобедимого небесного Промысла, помогавшего Иудеям.
4:16
μεγάλως μεγαλως greatly
δὲ δε though; while
καὶ και and; even
διηνεκῶς διηνεκως the
βασιλεὺς βασιλευς monarch; king
χαρᾷ χαρα joy
πεπληρωμένος πληροω fulfill; fill
συμπόσια συμποσιον party
ἐπὶ επι in; on
πάντων πας all; every
τῶν ο the
εἰδώλων ειδωλον idol
συνιστάμενος συνιστημι introduce; establish
πεπλανημένῃ πλαναω mislead; wander
πόρρω πορρω forward; far away
τῆς ο the
ἀληθείας αληθεια truth
φρενὶ φρην feeling; wits
καὶ και and; even
βεβήλῳ βεβηλος profane
στόματι στομα mouth; edge
τὰ ο the
μὲν μεν first of all
κωφὰ κωφος mute; dull
καὶ και and; even
μὴ μη not
δυνάμενα δυναμαι able; can
αὐτοῖς αυτος he; him
λαλεῖν λαλεω talk; speak
η or; than
ἀρήγειν αρηγω applaud
εἰς εις into; for
δὲ δε though; while
τὸν ο the
μέγιστον μεγας great; loud
θεὸν θεος God
τὰ ο the
μὴ μη not
καθήκοντα καθηκω fitting
λαλῶν λαλεω talk; speak
ru▾ LXX-gloss▾