3Kings:8

Գրք. 3Kings, Գլ. 8 [(1895)]

Գրք. 3Kings., Գլ. 8 [KJV]


8:1 Յայնժամ եկեղեցացոյց արքայ Սողոմոն զամենայն ծերս Իսրայելի, հանդերձ ամենայն գլխօք ^[185]գաւազանացն համբարձելոց`` հարց որդւոցն Իսրայելի առ արքայ Սողոմոն ^[186]ի Սիոն, հանել զտապանակ ուխտին Տեառն ի քաղաքէ Դաւթի` այս է Սիոն:	8:1 Then Solomon assembled the elders of Israel, and all the heads of the tribes, the chief of the fathers of the children of Israel, unto king Solomon in Jerusalem, that they might bring up the ark of the covenant of the LORD out of the city of David, which [is] Zion:

8:2 Եւ եկեղեցացան առ արքայ Սողոմոն ամենայն այր Իսրայելի, յամսեանն Աթանիմ ի տօնին, այն է ամիսն եւթներորդ:	8:2 And all the men of Israel assembled themselves unto king Solomon at the feast in the month Ethanim, which [is] the seventh month:

8:3 Եւ ելին ամենայն ծերք Իսրայելի, եւ բարձին քահանայքն զտապանակն:	8:3 And all the elders of Israel came, and the priests took up the ark:

8:4 Եւ հանին զտապանակն Տեառն եւ զխորանն վկայութեան, եւ զամենայն սպասն սրբութեան որ ի խորանին վկայութեան. եւ հանին զայն քահանայքն եւ Ղեւտացիք:	8:4 And they brought up the ark of the LORD, and the tabernacle of the congregation, and all the holy vessels that [were] in the tabernacle, even those did the priests and the Levites bring up:

8:5 Եւ արքայ Սողոմոն եւ ամենայն ժողովուրդն Իսրայելի գումարեալք առ նա` հանդերձ նովաւ առաջի տապանակին զենուին արջառս եւ ոչխարս անհամարս եւ անթիւս ի բազմութենէ:	8:5 And king Solomon, and all the congregation of Israel, that were assembled unto him, [were] with him before the ark, sacrificing sheep and oxen, that could not be told nor numbered for multitude:

8:6 Եւ տարան ի ներքս քահանայքն զտապանակ ուխտին Տեառն ի տեղի իւր, ի դաբիր տանն, սրբութեան սրբութեանցն` ընդ թեւովք քերովբէիցն:	8:6 And the priests brought in the ark of the covenant of the LORD unto his place, into the oracle of the house, to the most holy [place, even] under the wings of the cherubims:

8:7 զի քերովբէքն թռուցեալ թեւովք ի վերայ տեղւոյ տապանակին, եւ ծածկեցին քերովբէքն զտապանակն եւ ^[187]զսրբութիւնս նորա ի վերուստ:	8:7 For the cherubims spread forth [their] two wings over the place of the ark, and the cherubims covered the ark and the staves thereof above:

8:8 Եւ ^[188]կային ի վերայ սրբեցելոցն, եւ հայէին գլուխք սրբեցելոցն`` ի սրբութեանց անտի հանդէպ դաբիրայն, եւ արտաքս ոչ երեւէին. եւ եղեն անդ մինչեւ ցայսօր:	8:8 And they drew out the staves, that the ends of the staves were seen out in the holy [place] before the oracle, and they were not seen without: and there they are unto this day:

8:9 Եւ ոչ ինչ գոյր ի տապանակին, բայց երկու տախտակքն քարեղէնք ^[189]տախտակք ուխտի``, զորս եդ անդ Մովսէս ի Քորեբ, զորս ուխտեաց Տէր ընդ որդիսն Իսրայելի յելանել նոցա յերկրէն Եգիպտացւոց:	8:9 There was nothing in the ark save the two tables of stone, which Moses put there at Horeb, when the LORD made [a covenant] with the children of Israel, when they came out of the land of Egypt:

8:10 Եւ եղեւ իբրեւ ելին քահանայքն ի սրբութենէն, եւ ամպն ելից զտունն Տեառն:	8:10 And it came to pass, when the priests were come out of the holy [place], that the cloud filled the house of the LORD:

8:11 եւ ոչ կարէր քահանայքն կալ ի սպասու յերեսաց ամպոյն, զի փառք Տեառն լցին զտունն:	8:11 So that the priests could not stand to minister because of the cloud: for the glory of the LORD had filled the house of the LORD:

8:12 Յայնժամ ասէ Սողոմոն. Տէր ասաց ^[190]հովանի լինել միգով:	8:12 Then spake Solomon, The LORD said that he would dwell in the thick darkness:

8:13 Շինելով շինեցի քեզ տուն բնակութեան. հաստատութիւն աթոռոյ քում յաւիտեան:	8:13 I have surely built thee an house to dwell in, a settled place for thee to abide in for ever:

8:14 Եւ դարձոյց արքայ զերեսս իւր եւ օրհնեաց զամենայն Իսրայէլ. եւ ամենայն եկեղեցին Իսրայելի կայր:	8:14 And the king turned his face about, and blessed all the congregation of Israel: ( and all the congregation of Israel stood:

8:15 եւ ասէ. Օրհնեալ Տէր Աստուած Իսրայելի ^[191]այսօր, որ խօսեցաւ բերանով իւրով ^[192]վասն Դաւթի հօր իմոյ, եւ ձեռօք իւրովք ելից. եւ ասէ:	8:15 And he said, Blessed [be] the LORD God of Israel, which spake with his mouth unto David my father, and hath with his hand fulfilled [it], saying:

8:16 Յօրէ յորմէ հանի զժողովուրդ իմ զԻսրայէլ յԵգիպտոսէ` ոչ ընտրեցի ի քաղաքի միում ուրեք գաւազանաց Իսրայելի շինել տուն զի լինիցի անուան իմոյ. եւ ընտրեցի զԴաւիթ լինել ի վերայ ժողովրդեան իմոյ Իսրայելի:	8:16 Since the day that I brought forth my people Israel out of Egypt, I chose no city out of all the tribes of Israel to build an house, that my name might be therein; but I chose David to be over my people Israel:

8:17 Եւ եղեւ ի սրտի Դաւթի հօր իմոյ շինել տուն անուան Տեառն Աստուծոյ Իսրայելի:	8:17 And it was in the heart of David my father to build an house for the name of the LORD God of Israel:

8:18 եւ ասէ Տէր ցԴաւիթ ցհայր իմ. Փոխանակ զի եկն ի սիրտ քո շինել տուն անուան իմոյ, բարւոք արարեր զի եղեւ ի սրտի քում:	8:18 And the LORD said unto David my father, Whereas it was in thine heart to build an house unto my name, thou didst well that it was in thine heart:

8:19 բայց դու ոչ շինեսցես զտունն, այլ որդի քո որ ելանիցէ յերանաց քոց` նա շինեսցէ տուն անուան իմոյ:	8:19 Nevertheless thou shalt not build the house; but thy son that shall come forth out of thy loins, he shall build the house unto my name:

8:20 Եւ կանգնեաց Տէր զբան իւր զոր խօսեցաւ. եւ կացի ես փոխանակ Դաւթի հօր իմոյ, եւ նստայ յաթոռն Իսրայելի որպէս եւ խօսեցաւ Տէր. եւ շինեցի տուն անուան Տեառն Աստուծոյ Իսրայելի:	8:20 And the LORD hath performed his word that he spake, and I am risen up in the room of David my father, and sit on the throne of Israel, as the LORD promised, and have built an house for the name of the LORD God of Israel:

8:21 եւ եդի անդ տեղի տապանակին, որ է ուխտն Տեառն զոր ուխտեաց Տէր ընդ հարսն մեր, ի հանել նորա զնոսա յերկրէն Եգիպտացւոց:	8:21 And I have set there a place for the ark, wherein [is] the covenant of the LORD, which he made with our fathers, when he brought them out of the land of Egypt:

8:22 Եւ յարեաւ Սողոմոն յերեսաց սեղանոյն Տեառն առաջի ամենայն եկեղեցւոյն Իսրայելի, եւ տարածեաց զձեռս իւր յերկինս:	8:22 And Solomon stood before the altar of the LORD in the presence of all the congregation of Israel, and spread forth his hands toward heaven:

8:23 եւ ասէ. Տէր Աստուած Իսրայելի, չ իք իբրեւ զքեզ Աստուած յերկինս ի վեր եւ յերկիր ի խոնարհ, որ պահեցեր զուխտ եւ զողորմութիւն ^[193]ծառայի քում գնացելոյ առաջի քո ամենայն սրտիւ իւրով:	8:23 And he said, LORD God of Israel, [there is] no God like thee, in heaven above, or on earth beneath, who keepest covenant and mercy with thy servants that walk before thee with all their heart:

8:24 պահել ծառայի քում Դաւթի հօր իմոյ զոր խոստացար նմա եւ խօսեցար բերանով քով, եւ ձեռօք քովք կատարեցեր որպէս եւ յաւուր յայսմիկ:	8:24 Who hast kept with thy servant David my father that thou promisedst him: thou spakest also with thy mouth, and hast fulfilled [it] with thine hand, as [it is] this day:

8:25 Եւ արդ, Տէր, Աստուած Իսրայելի, պահեա ծառայի քում Դաւթի հօր իմոյ զոր խօսեցար նմա եւ ասացեր. Ոչ բարձցի քո այր յերեսաց իմոց որ նստիցի յաթոռ Իսրայելի, միայն թէ զգուշասցին որդիք քո ճանապարհաց իւրեանց գնալ առաջի իմ, որպէս եւ գնացեր առաջի իմ:	8:25 Therefore now, LORD God of Israel, keep with thy servant David my father that thou promisedst him, saying, There shall not fail thee a man in my sight to sit on the throne of Israel; so that thy children take heed to their way, that they walk before me as thou hast walked before me:

8:26 Եւ արդ, Տէր, Աստուած Իսրայելի, հաւատարիմ լիցի բանն քո զոր խօսեցար ծառայի քում Դաւթի հօր իմոյ:	8:26 And now, O God of Israel, let thy word, I pray thee, be verified, which thou spakest unto thy servant David my father:

8:27 Թէ ^[194]բնակիցէ՞ Աստուած ընդ մարդկան որ ի վերայ երկրի. եթէ`` երկինք եւ երկնից երկինք չ են քեզ բաւական, արդ զիա՞րդ տունս զոր շինեցի:	8:27 But will God indeed dwell on the earth? behold, the heaven and heaven of heavens cannot contain thee; how much less this house that I have builded:

8:28 Եւ արդ հայեաց յաղօթս ծառայի քում եւ ի խնդրուածս իմ, Տէր Աստուած ^[195]Իսրայելի, լսել պաղատանաց աղօթից ծառայի քո որ ^[196]կայ առաջի քո առ քեզ:	8:28 Yet have thou respect unto the prayer of thy servant, and to his supplication, O LORD my God, to hearken unto the cry and to the prayer, which thy servant prayeth before thee to day:

8:29 լինել բաց աչաց քոց զցայգ եւ զցերեկ ի տեղւոջս զորմէ ասացեր թէ` Եղիցի անուն իմ անդ, ի լսել աղօթից զոր աղաչէ ծառայ քո ի տեղւոջս յայսմիկ ^[197]ի տուէ եւ ի գիշերի:	8:29 That thine eyes may be open toward this house night and day, [even] toward the place of which thou hast said, My name shall be there: that thou mayest hearken unto the prayer which thy servant shall make toward this place:

8:30 Եւ լուիցես ձայնի ծառայի քո եւ ժողովրդեան քո Իսրայելի, զոր կայցեն յաղօթս ի տեղւոջս յայսմիկ. եւ դու լուիցես ի տեղւոջ բնակութեան քո յերկինս:	8:30 And hearken thou to the supplication of thy servant, and of thy people Israel, when they shall pray toward this place: and hear thou in heaven thy dwelling place: and when thou hearest, forgive:

8:31 եւ ^[198]արասցես եւ քաւեսցես զոր ինչ ոք մեղիցէ ընկերի իւրում. եւ եթէ առցէ ի վերայ նորա անէծս անիծանել զնա, եւ խոստովան լիցի`` առաջի սեղանոյ քո ի տանս յայսմիկ:	8:31 If any man trespass against his neighbour, and an oath be laid upon him to cause him to swear, and the oath come before thine altar in this house:

8:32 եւ դու լուիցես յերկնից եւ արասցես, եւ դատեսցիս ^[199]զժողովուրդ քո զԻսրայէլ`` յանօրինել անօրինին, տալ ըստ ճանապարհաց նորա ի գլուխ նորա եւ արդարացուցանել զարդարն` տալ նմա ըստ արդարութեան նորա:	8:32 Then hear thou in heaven, and do, and judge thy servants, condemning the wicked, to bring his way upon his head; and justifying the righteous, to give him according to his righteousness:

8:33 Եւ ի պարտել ժողովրդեան քո Իսրայելի առաջի թշնամեաց, յորժամ մեղանչիցեն քեզ եւ դառնայցեն առ քեզ եւ խոստովան լիցին անուան քում, եւ յաղօթս կայցեն եւ աղաչիցեն առ քեզ ի տանս յայսմիկ:	8:33 When thy people Israel be smitten down before the enemy, because they have sinned against thee, and shall turn again to thee, and confess thy name, and pray, and make supplication unto thee in this house:

8:34 եւ դու լուիցես յերկնից եւ քաւեսցես զմեղս ժողովրդեան քո Իսրայելի, եւ դարձուսցես զնոսա յերկիրս զոր ետուր հարց նոցա:	8:34 Then hear thou in heaven, and forgive the sin of thy people Israel, and bring them again unto the land which thou gavest unto their fathers:

8:35 Եւ յարգելուլ երկնից եւ ի չ լինել անձրեւի, զի մեղուցեալ իցեն քեզ, եւ յաղօթս կացցեն ի տեղւոջս յայսմիկ, եւ խոստովան լինիցին անուան քում, եւ ի մեղաց իւրեանց դառնայցեն, յորժամ նկուն առնիցես զնոսա:	8:35 When heaven is shut up, and there is no rain, because they have sinned against thee; if they pray toward this place, and confess thy name, and turn from their sin, when thou afflictest them:

8:36 լուիցես յերկնից եւ քաւեսցես զմեղս ծառայից քոց եւ ժողովրդեան քո Իսրայելի. զի ցուցցես նոցա ճանապարհ բարի գնալ ի նա, եւ տացես անձրեւ յերկիր քո զոր ետուր ժողովրդեան քում ի ժառանգութիւն:	8:36 Then hear thou in heaven, and forgive the sin of thy servants, and of thy people Israel, that thou teach them the good way wherein they should walk, and give rain upon thy land, which thou hast given to thy people for an inheritance:

8:37 Եւ սով եթէ լինիցի յերկիր, կամ թէ մահ լինիցի, կամ թէ հրայրեացք կամ դալուկն կամ ջորեակ, կամ ժանգ եթէ լինիցի, եւ նեղիցէ զնա թշնամի իւր ի միում ի քաղաքացն իւրոց, ամենայն պատահար եւ ամենայն ցաւ:	8:37 If there be in the land famine, if there be pestilence, blasting, mildew, locust, [or] if there be caterpiller; if their enemy besiege them in the land of their cities; whatsoever plague, whatsoever sickness:

8:38 ամենայն աղօթք, եւ ամենայն խնդրուածք որ լինիցին ամենայն մարդոյ, ամենայն ժողովրդեան քո Իսրայելի, որպէս զիարդ գիտիցեն իւրաքանչիւր զախտ սրտի իւրոյ, եւ տարածեսցէ զձեռս իւր ի տանս յայսմիկ:	8:38 What prayer and supplication soever be [made] by any man, [or] by all thy people Israel, which shall know every man the plague of his own heart, and spread forth his hands toward this house:

8:39 եւ դու լուիցես յերկնից ի պատրաստ բնակութենէ քումմէ, եւ քաւեսցես եւ արասցես. եւ տացես առն ըստ ամենայն ճանապարհաց իւրոց, որպէս եւ գիտիցես զսիրտ նորա. զի դու միայն գիտես զսիրտ ամենայն որդւոց մարդկան:	8:39 Then hear thou in heaven thy dwelling place, and forgive, and do, and give to every man according to his ways, whose heart thou knowest; ( for thou, [even] thou only, knowest the hearts of all the children of men:

8:40 զի երկիցեն ի քէն զամենայն աւուրս իւրեանց որչափ եւ կեցցեն ի վերայ երեսաց երկրին զոր ետուր հարցն մերոց:	8:40 That they may fear thee all the days that they live in the land which thou gavest unto our fathers:

8:41 Եւ օտարոտին որ ոչ իցէ ի ժողովրդենէ քումմէ Իսրայելէ, եւ նա եկեալ իցէ յերկրէ հեռաստանէ^[200]:	8:41 Moreover concerning a stranger, that [is] not of thy people Israel, but cometh out of a far country for thy name' s sake:

8:42 ուր եւ լսիցէ զանուանէ քումմէ մեծէ եւ զձեռանէ քումմէ հզօրէ եւ զբազկէ քումմէ ձգելոյ, եւ եկեսցէ եւ յաղօթս կացցէ ի տեղւոջս յայսմիկ:	8:42 For they shall hear of thy great name, and of thy strong hand, and of thy stretched out arm;) when he shall come and pray toward this house:

8:43 եւ դու լուիցես յերկնից ի պատրաստ բնակութենէ քումմէ, եւ արասցես ըստ ամենայնի զոր եւ կարդասցէ առ քեզ օտարոտին. զի ծանիցեն ամենայն ազգք երկրի զանուն քո. եւ երկիցեն ի քէն որպէս եւ ժողովուրդ քո Իսրայէլ. եւ ծանիցեն զի անուն քո կոչեցեալ է ի վերայ տանս զոր շինեցի:	8:43 Hear thou in heaven thy dwelling place, and do according to all that the stranger calleth to thee for: that all people of the earth may know thy name, to fear thee, as [do] thy people Israel; and that they may know that this house, which I have builded, is called by thy name:

8:44 Եւ եթէ ելանիցէ ժողովուրդ քո ի պատերազմ ընդ թշնամիս իւր ի ճանապարհի ^[201]յորմէ դարձուսցես`` զնոսա, եւ կացցեն յաղօթս յանուն Տեառն ի ճանապարհի քաղաքիս զոր ընտրեցեր, եւ ի տանս զոր շինեցի անուան քում:	8:44 If thy people go out to battle against their enemy, whithersoever thou shalt send them, and shall pray unto the LORD toward the city which thou hast chosen, and [toward] the house that I have built for thy name:

8:45 եւ լուիցես յերկնից աղօթից նոցա եւ խնդրուածոց նոցա, եւ արասցես նոցա իրաւունս:	8:45 Then hear thou in heaven their prayer and their supplication, and maintain their cause:

8:46 ^[202]Քանզի մեղանչիցեն քեզ, զի չ իք մարդ որ ոչ մեղանչէ, եւ եթէ ^[203]ածցես ի վերայ`` նոցա, եւ մատնեսցես զնոսա առաջի թշնամեաց, եւ գերիցեն զնոսա գերիչք իւրեանց յերկիր թշնամւոյ ի հեռաւոր կամ ի մօտաւոր:	8:46 If they sin against thee, ( for [there is] no man that sinneth not,) and thou be angry with them, and deliver them to the enemy, so that they carry them away captives unto the land of the enemy, far or near:

8:47 եւ դարձուսցեն զսիրտս իւրեանց յերկիրն յոր գերեցան, եւ դառնայցեն եւ աղաչիցեն զքեզ յերկրին գերութեան իւրեանց, եւ ասիցեն. Մեղաք, անօրինեցաք, անիրաւեցաք:	8:47 Yet if they shall bethink themselves in the land whither they were carried captives, and repent, and make supplication unto thee in the land of them that carried them captives, saying, We have sinned, and have done perversely, we have committed wickedness:

8:48 եւ դարձցին առ քեզ յամենայն սրտէ իւրեանց եւ յամենայն անձնէ իւրեանց յերկրին թշնամեաց իւրեանց յոր փոխեցեր զնոսա, եւ յաղօթս կացցեն առ քեզ ^[204]վասն ճանապարհի երկրին իւրեանց զոր ետուր հարցն նոցա եւ քաղաքիս զոր ընտրեցեր եւ տանս զոր շինեցի անուան քում:	8:48 And [so] return unto thee with all their heart, and with all their soul, in the land of their enemies, which led them away captive, and pray unto thee toward their land, which thou gavest unto their fathers, the city which thou hast chosen, and the house which I have built for thy name:

8:49 եւ լուիցես յերկնից ի պատրաստ բնակութենէ քումմէ աղօթից նոցա եւ խնդրուածոց նոցա, եւ արասցես նոցա իրաւունս:	8:49 Then hear thou their prayer and their supplication in heaven thy dwelling place, and maintain their cause:

8:50 եւ քաւեսցես զանիրաւութիւնս նոցա զոր մեղան քեզ, եւ ըստ ամենայն արհամարհանաց նոցա զոր արհամարհեցին զքեզ. եւ տացես զնոսա ի գթութիւն առաջի գերչաց իւրեանց, եւ գթասցիս ի նոսա:	8:50 And forgive thy people that have sinned against thee, and all their transgressions wherein they have transgressed against thee, and give them compassion before them who carried them captive, that they may have compassion on them:

8:51 զի ժողովուրդ քո եւ ժառանգութիւն քո են զորս հաներ յերկրէն Եգիպտացւոց ի միջոյ երկաթոյն հալոցաց:	8:51 For they [be] thy people, and thine inheritance, which thou broughtest forth out of Egypt, from the midst of the furnace of iron:

8:52 Եւ եղիցին աչք քո ^[205]եւ ականջք քո`` բաց ի խնդրուածս ծառայի քո. եւ ի խնդրուածս ժողովրդեան քո Իսրայելի` լսել նոցա յամենայնի որովք եւ կարդայցեն առ քեզ:	8:52 That thine eyes may be open unto the supplication of thy servant, and unto the supplication of thy people Israel, to hearken unto them in all that they call for unto thee:

8:53 Զի դու զատուցեր զնոսա քեզ ի ժառանգութիւն յամենայն ժողովրդոց երկրի, որպէս խօսեցար ի ձեռն Մովսիսի ծառայի քո ի հանել զհարսն մեր յԵգիպտոսէ, Տէր Տէր: ^[206]Յայնժամ խօսեցաւ Սողոմոն վասն տանն իբրեւ կատարեաց շինել զնա. Զարեգակն ծանեաւ յերկինս. Տէր ասաց բնակել ի միգի: Շինեա զտուն իմ տուն վայելուչ բնակել ի նմա նորոգութեամբ: Ո՞չ աւանիկ գրեալ է այս ի գիրս Երգոց:	8:53 For thou didst separate them from among all the people of the earth, [to be] thine inheritance, as thou spakest by the hand of Moses thy servant, when thou broughtest our fathers out of Egypt, O Lord GOD:

8:54 Եւ եղեւ իբրեւ կատարեաց Սողոմոն կալ յաղօթս առ Տէր զամենայն աղօթս զայս եւ զխնդրուածս, յարեաւ յերեսաց սեղանոյն Տեառն ուր կայր ի գուճս ի վերայ ծնգաց իւրոց, եւ ձեռք իւր ընդ երկինս տարածեալ:	8:54 And it was [so], that when Solomon had made an end of praying all this prayer and supplication unto the LORD, he arose from before the altar of the LORD, from kneeling on his knees with his hands spread up to heaven:

8:55 եւ եկաց եւ օրհնեաց զամենայն եկեղեցին Իսրայելի մեծաձայն, եւ ասէ:	8:55 And he stood, and blessed all the congregation of Israel with a loud voice, saying:

8:56 Օրհնեալ է Տէր ^[207]այսօր, որ ետ հանգիստ ժողովրդեան իւրում Իսրայելի ըստ ամենայնի զոր եւ խօսեցաւ. ոչ վրիպեաց բան մի յամենայն բանից նորա բարեաց որովք խօսեցաւ ի ձեռն Մովսիսի ծառայի իւրոյ:	8:56 Blessed [be] the LORD, that hath given rest unto his people Israel, according to all that he promised: there hath not failed one word of all his good promise, which he promised by the hand of Moses his servant:

8:57 Եղիցի Տէր Աստուած մեր ընդ մեզ որպէս էր ընդ հարսն մեր, եւ մի՛ թողցէ ^[208]զմեզ:	8:57 The LORD our God be with us, as he was with our fathers: let him not leave us, nor forsake us:

8:58 այլ դարձուսցէ զմեզ առ ի չ խոտորելոյ`` սրտից մերոց ի նմանէ, գնալ յամենայն ճանապարհս նորա եւ պահել զամենայն պատուիրանս նորա եւ զհրամանս նորա եւ զիրաւունս նորա զորս պատուիրեաց հարցն մերոց:	8:58 That he may incline our hearts unto him, to walk in all his ways, and to keep his commandments, and his statutes, and his judgments, which he commanded our fathers:

8:59 Եղիցին բանքս իմ այսոքիկ որովք պաղատեցայ առաջի Տեառն ^[209]Աստուծոյ մերոյ`` մերձենալ առ Տէր Աստուած մեր ի տուէ եւ ի գիշերի, առնել իրաւունս ծառայի քում, եւ իրաւունս ժողովրդեան քում Իսրայելի, զբան օր ըստ օրէ:	8:59 And let these my words, wherewith I have made supplication before the LORD, be nigh unto the LORD our God day and night, that he maintain the cause of his servant, and the cause of his people Israel at all times, as the matter shall require:

8:60 զի ծանիցեն ամենայն ժողովուրդք երկրի, զի Տէր` նա է Աստուած, եւ չ իք այլ ոք:	8:60 That all the people of the earth may know that the LORD [is] God, [and that there is] none else:

8:61 Եւ եղիցին սիրտք ^[210]մեր կատարեալք առ Տէր Աստուած մեր ^[211]անարատութեամբ գնալ ըստ հրամանաց նորա, եւ պահել զպատուիրանս նորա որպէս եւ յաւուր յայսմիկ:	8:61 Let your heart therefore be perfect with the LORD our God, to walk in his statutes, and to keep his commandments, as at this day:

8:62 Եւ արքայ եւ ամենայն որդիքն Իսրայելի ընդ նմա զոհեցին զոհս առաջի Տեառն:	8:62 And the king, and all Israel with him, offered sacrifice before the LORD:

8:63 Եւ զոհեաց արքայ Սողոմոն զոհս խաղաղականաց զորս զոհեաց Տեառն յարջառոց քսան եւ երկուս հազարս, եւ յոչխարաց հարեւր եւ քսան հազար. եւ արար նաւակատիս տանն Տեառն արքայ եւ ամենայն որդիքն Իսրայելի:	8:63 And Solomon offered a sacrifice of peace offerings, which he offered unto the LORD, two and twenty thousand oxen, and an hundred and twenty thousand sheep. So the king and all the children of Israel dedicated the house of the LORD:

8:64 Յաւուր յայնմիկ սրբեաց արքայ զմիջոց ^[212]սրահին որ հանդէպ տանն Տեառն. զի անդ արար զողջակէզսն եւ զպատարագսն եւ զզոհսն եւ զճարպսն խաղաղականաց. զի սեղանն պղնձի որ առաջի Տեառն կայր` փոքր էր. եւ ոչ կարէր ընդունել զողջակէզսն եւ զպատարագս եւ զզոհս խաղաղականաց:	8:64 The same day did the king hallow the middle of the court that [was] before the house of the LORD: for there he offered burnt offerings, and meat offerings, and the fat of the peace offerings: because the brasen altar that [was] before the LORD [was] too little to receive the burnt offerings, and meat offerings, and the fat of the peace offerings:

8:65 Եւ արար Սողոմոն յաւուր յայնմիկ տօն, եւ ամենայն Իսրայէլ ընդ նմա եկեղեցի մեծ, ի մտիցն Եմաթայ մինչեւ ցգետն Եգիպտացւոց. առաջի Տեառն Աստուծոյ մերոյ ^[213]ի տանն զոր շինեաց, ուտելով եւ ըմպելով եւ ուրախ լինելով առաջի Տեառն Աստուծոյ մերոյ`` զեւթն օր եւ զեւթն օր, աւուրս չորեքտասան:	8:65 And at that time Solomon held a feast, and all Israel with him, a great congregation, from the entering in of Hamath unto the river of Egypt, before the LORD our God, seven days and seven days, [even] fourteen days:

8:66 Եւ յաւուրն ութերորդի արձակեաց զժողովուրդսն. եւ օրհնեցին զարքայ եւ գնացին իւրաքանչիւր ի բնակութիւնս իւրեանց, խնդութեամբ եւ սրտիւ զուարթութեամբ ի վերայ ամենայն բարեացն զոր արար Տէր ծառայի իւրում Դաւթի` եւ Իսրայելի ժողովրդեան իւրում:	8:66 On the eighth day he sent the people away: and they blessed the king, and went unto their tents joyful and glad of heart for all the goodness that the LORD had done for David his servant, and for Israel his people: